“R-evolutie: De Pols van het Wereldbewustzijn Voelen”) – een film van de Stichting Werelddienaren (op verzoek beschikbaar van hun website (http://www.r-evolutionthemovie.com/)

“R-evolutie is gestructureerd als een reeks korte bespiegelingen vanuit een grote verscheidenheid van bronnen. Het begint met een kritische bespreking van materialisme en degradatie van het milieu, inclusief de korte toespraak van Severn Suzuki op de aardetop van de VN in Rio in 1992. Er zijn bijdragen van een aantal algemeen bekende denkers in het opkomende gebied van de evolutie van het bewustzijn, zoals Danah Zohar, Dennis Lipton en Richard Barrett, die de noodzaak voor de mensheid bespreken om voorwaarts te gaan. Men stelt zich ten doel, dat het bewustzijn zich voortdurend ontwikkelt, van een reductionistisch New­toniaanse biljartbalmodel van het universum naar een meer holistisch en deelnemend perspectief.

Er wordt een aantal voorbeelden van inspirerende initiatieven voor dienstverlening gegeven, zoals de NGO Strijders voor Vrede, die het theater gebruiken om verzoening tussen de Israëlieten en Palestijnen te bevorderen.

In een aflevering over de Egyptische revolutie merkt een Egyptische burger op, dat het vóór de revolutie beschamend was een burger te zijn. Dr. Hussein el Kazzaz deelt zijn commentaar dat, door snel een raad van burgers in te stellen, het volk in feite vrijwel van de ene dag op de andere een vergelijkbare staat schiep. De Egyptische revolutie wordt dus voor anderen voorgesteld als een model van de burgermaatschappij.

Het idee wordt voorgesteld dat een bepaalde mate van stilstand nodig is voordat er een doorbraak kan komen, revoluties zijn deels dus onvermijdelijk. Er wordt ook gesuggereerd, dat verschillende naties zich op verschillende niveaus van bewuste evo­lutie kunnen bevinden, en dat men hier rekening mee moet houden.

Een aflevering over China bevat de bespiegelingen van de vroegere VN ambassadeur Wu Jianmin, die suggereert dat de Chi­nese jeugd de behoefte voelt om een bijdrage aan de wereld te leveren, en dat de wereld zich weg beweegt van concurrentie naar onderlinge afhankelijkheid. Op een aantal initiatieven van de burgermaatschappij in China wordt ook de nadruk gelegd.

Een verslag uit Australië onderstreept het belang van onderwijs in waarde op de scholen, waarbij waarden onderwezen worden als eerlijkheid, respect en integriteit.

Richard Olivier beschouwt de kracht van verhalen, suggererend dat de grote verhalen in ons worden opgeslagen als manieren om een mening te vormen. Het probleem met “zaken doen” is, dat dit op het ogenblik een boeiend verhaal mist.

Een aflevering over filantropie begint met Andrew Wallas, die opmerkt, dat zijn succes in zaken steeds waardelozer werd, en dat hij langzaamaan leerde anoniem te geven, zonder voorwaarden.

De oprichter van de World Servers Foundation, de zakenman en filantroop Gábor Kovács, deelt zijn mening dat de rijkste 5% moet leren hoe zaken te doen met een maatschappelijk bewustzijn. Geld moet beschouwd worden als een vorm van energie, dat in werelddienst gebruikt kan worden. Een deel van dit proces is, dat de rijkste 5% zich eerst moet veranderen en het dan voor de anderen makkelijker moet maken om te veranderen. Dit houdt verband met de behoefte aan een nieuw voorbeeld van leiderschap, dienaar-leiderschap, dat de gemeenschap, het milieu, de planeet en toekomstige generaties dient.

De film eindigt met de nadruk te leggen op de noodzaak voor allen om te veranderen van streven om “de beste in de wereld” te zijn in streven om “de beste voor de wereld” te zijn, en dat er een dringende behoefte aan is om de hedendaagse jongeren ertoe te inspireren om de wereld te dienen.

The Science Delusion: Freeing the Spirit of Enquiry (De Misleiding door de Wetenschap: De Geest van Onderzoek bevrijden) door Rupert Sheldrake, Coronet Books (Hodder & Stoughton). Ingebonden 392 blz. www.hodder.co.uk

In zijn laatste boek daagt Rupert Sheldrake, de bekende bioloog en auteur van meer dan 80 technische artikelen en tien boeken, de dogma’s van het “wetenschappelijke wereldbeeld” uit – het geloofssysteem dat het conventionele denken beheerst. Hij doet dit in een geest van een voor rede vatbaar wetenschappelijk onderzoek, dat “de wetenschappelijke overtuiging” ondervraagt en uitdaagt – die kern geloven, die de meeste wetenschappers als vanzelfsprekend beschouwen en die gebaseerd zijn op een ma­terialistisch gezichtspunt van het universum. Hij stelt nieuwe wegen voor onderzoek voor, zijn zienswijze overwegend, dat de materialistische wetenschap “er behept mee is te lijden aan een gevoel van scheiding en isolatie”, doordat ze gelooft dat ze alle fundamentele vragen beantwoord heeft. Sheldrake wijst erop, dat wetenschappelijk onderzoek nu een enorm grote bedrijfstak is, met meer dan zeven miljoen onderzoekers wereldwijd, die 1.58 miljoen publicaties per jaar voortbrengen; hij beweert, dat ware nieuwe ontdekkingen waarschijnlijker gedaan zullen worden als het onderzoek niet beperkt blijft tot bestaande opvat­tingen, dogma’s en taboe’s.

Sheldrake stelt de intrigerende vraag of wij, op grond van een paar honderd jaar wetenschappelijk onderzoek, er zeker van kun­nen zijn dat natuurwetten onwrikbaar vast liggen. Bestaande overtuigingen en dogma’s, die in het boek aan een kritische blik worden onderworpen zijn: het idee, dat het universum een machine is, in tegenstelling tot een levend organisme; de theorie van het Standaard Model van de kosmologie waar “donkere energie” op het ogenblik 73% van de materie en de energie in het universum voor zijn rekening neemt, en het idee, dat heel het evolutieproces geen doel heeft.

Sheldrake bestudeert de theorie van morfische resonantie, waardoor mensen, planten en dieren eigenschappen erven door het collectieve geheugen van de soort, in tegenstelling tot de materialistische theorie die stelt, dat herinneringen in het brein zijn opgeslagen en bij de dood worden uitgewist. Er wordt ook gediscussieerd over het strijdpunt denkvermogen-brein activ­iteit, vooral het conventionele wetenschappelijke gezichtspunt, dat mentale activiteit niet meer is dan brein activiteit, waarbij het denken beperkt wordt tot het brein. Er zijn ook informatieve hoofdstukken over het bewijs voor psychische verschijnselen of telepathie, en het argument voor een alomvattende, integrerende benadering van geneeskunde, in plaats van een geheel mechanisch systeem.

Sheldrake erkent, dat wetenschappelijke kennis de mensheid veel voordeel heeft gebracht, hoewel de kracht die door weten­schappelijke kennis is losgelaten ook nadelige gevolgen voor het milieu heeft gehad. Dit boek is een mooie bijdrage aan een nieuw, ruimdenkend wetenschappelijk wereldbeeld, dat bestaande dogma’s en overtuigingen over de aard van Leven en het universum uitdaagt.