Καθ’ όλη την ιστορία της ανθρώπινης πνευματικότητας, με την ποικιλομορφία των μύθων, των πρακτικών και των πεποιθήσεων, η αναπνοή ήταν πάντα μια πηγή διαλογισμού και προβληματισμού. Αυτό δεν αποτελεί έκπληξη. Η αναπνοή συνδέεται με τη Ζωή. Το να αναπνέουμε σημαίνει να ζούμε. Όταν τα ανθρώπινα όντα, μαζί με τα θηλαστικά, τα πουλιά και τα ερπετά, γεννιούνται παίρνουν την πρώτη τους ανάσα - και με την τελευταία τους πνοή, η ζωή αποσύρεται από το σώμα. Η αναπνοή επιβεβαιώνει τη σχέση με τον κόσμο: για τη διατήρηση της ζωής πρέπει να αντλούμε το οξυγόνο που χρειάζεται από την ατμόσφαιρα και να απελευθερώνουμε διοξείδιο του άνθρακα πίσω στην ατμόσφαιρα. Οι αρχαίοι δάσκαλοι της Γιόγκα πίστευαν ότι ο τρόπος με τον οποίο κάποιος αναπνέει καθορίζει το μήκος και την ποιότητα της ζωής, μια άποψη που βασίζεται στην παρατήρηση των ρυθμών της φύσης. Θεωρούσαν ότι όλα τα έμβια όντα διέθεταν έναν ορισμένο αριθμό αναπνοών και έτσι αναπτύχθηκε η ιδέα ότι η αργή, ρυθμική αναπνοή, κρατώντας το σώμα καλά εφοδιασμένο με οξυγόνο, συνέβαλε σε μια μακρύτερη και πιο αρμονική ζωή.

Η σύνδεση στη σκέψη μεταξύ της αναπνοής και της ζωής επιβεβαιώνεται στην λατινική λέξη spiritus που, εκτός από την έννοια πνεύμα, θάρρος και σθένος, σημαίνει επίσης την αναπνοή. Η ίδια ιδέα επαναλαμβάνεται στις σημιτικές γλώσσες, συμπεριλαμβανομένων των αραβικών, όπου η λέξη για το πνεύμα σχετίζεται με όψεις του αέρα, συμπεριλαμβανομένης της αναπνοής, του ανέμου, ακόμη και της οσμής. Και στα σανσκριτικά η λέξη πράνα, εκτός από την έννοια της αναπνοής, αναφέρεται στην Αρχή της Ζωής, την ενέργεια, τη ζωτικότητα, το πνεύμα και τον «ζωτικό αέρα» (vital airs).
Στις παραδόσεις Βαζραγιάνα του θιβετανικού βουδισμού, rLung σημαίνει άνεμος ή αναπνοή και είναι μια έννοια ιδιαίτερα σημαντική για την κατανόηση του λεπτού σώματος και των Τριών Βάζρας (Vajras) (σώμα, ομιλία και νους). Η γενική περιγραφή του rLung είναι ότι πρόκειται για μια λεπτοφυή ροή ενέργειας και από τα πέντε στοιχεία (αέρα, φωτιά, νερό, γη και χώρο), που συνδέεται στενότερα με τον αέρα. Ωστόσο, δεν είναι απλά ο αέρας που αναπνέουμε ή τα αέρια στο στομάχι μας, πηγαίνει πολύ βαθύτερο από αυτά. Το rLung είναι σαν ένα άλογο και ο νους είναι ο αναβάτης, αν κάτι δεν πάει καλά με το άλογο, τότε ο αναβάτης δεν θα μπορέσει να το ιππεύσει σωστά. Η γενική λειτουργία του rLung είναι να βοηθήσει την ανάπτυξη, την κίνηση του σώματος, την εκπνοή και την εισπνοή και να προωθήσει την λειτουργία του νου, της ομιλίας και του σώματος. Η πιο σημαντική λειτουργία του να καταστεί φορέας των κινήσεων του νου, της ομιλίας και του σώματος.
Έτσι, η αναπνοή δεν συμβολίζει μόνο τη σχέση με το φυσικό περιβάλλον αλλά και με το λεπτοφυές περιβάλλον των ενεργειών και των δυνάμεων. Η εβραϊκή Βίβλος περιγράφει πώς ο Αδάμ έγινε ζωντανή ψυχή, όταν ο Θεός εμφύσησε την πνοή της ζωής στην άψυχη ουσία (πηλό), γεγονός που δείχνει ότι κατά τη στιγμή του θανάτου η αναπνοή επιστρέφει στον Θεό.
Στον Χριστιανισμό υπάρχει παράδοση για την πνευματική αναπνοή. Ενώ η σωματική αναπνοή είναι αυτόματη, η πνευματική αναπνοή αποτελεί μια συνειδητή πράξη – νοερά απορροφώντας τις αγνές ενέργειες του Αγίου Πνεύματος κατά την εισπνοή και εκπνέοντας με την εκπνοή όλα εκείνα που εξακολουθούν να έχουν ανάγκη λύτρωσης. Η βουδιστική πρακτική του Τόνγκλεν (Tonglen), κοινή στην παράδοση της Σαμπάλλα, είναι μια εφαρμογή της συμπονετικής αναπνοής. Η Πέμα Σόντρον (Pema Chodron) φέρνει σαν παράδειγμα ένα παιδί γνωστό σας που αντιμετωπίζει πόνο: εισπνέετε την επιθυμία να απομακρύνετε κάθε πόνο και φόβο από το παιδί. Στη συνέχεια, καθώς εκπνέετε, στέλνετε στο παιδί ευτυχία, χαρά ή οτιδήποτε άλλο θα ανακούφιζε τον πόνο του. Το Τόνγκλεν χρησιμοποιείται επίσης έτσι ώστε να εισπνεύσουμε ρύπους από την συλλογική ψυχή (θυμό, βία, απληστία) και να εκπνεύσουμε φωτισμένες θεραπευτικές ενέργειες.
Οι βουδιστικές πρακτικές του διαλογισμού που έχουν πλέον διαδοθεί ευρέως σε όλη τη Δύση συχνά αρχίζουν με μια άσκηση συγκέντρωσης εστιασμένη στην συνειδητή αναπνοή, όπου η προσεκτική παρατήρηση της αναπνοής συνιστά μια τεχνική για την ανάπτυξη της ικανότητας του νου να συγκεντρώνεται και να εστιάζεται. Η πρόκληση είναι να παρατηρήσουμε με επίγνωση την εισπνοή και την εκπνοή κάθε φορά που αναπνέουμε. Όπως το περιοδικό Time ανέφερε πρόσφατα, η Βασισμένη στην Επίγνωση Μείωση του Στρες (Mindfulness Based Stress Reduction) διδάσκεται πλέον πλατιά σε νοσοκομεία και ιατρικά κέντρα σε όλο τον δυτικό κόσμο. Η ανατολική παράδοση της πραναγιάμα (pranayama) είναι μια ενεργή προσέγγιση στην αναπνοή, που αναπτύσσει την ενορατική και την πνευματική δύναμη μέσα από προσεκτική ρύθμιση του ρυθμού της αναπνοής.
Κατά τη γέννηση αναπνέουμε και η ύλη που είμαστε εμείς οι ίδιοι εντυπώνεται με ένα κοσμικό σχέδιο που εν δυνάμει περιέχει μέσα του το σύμβολο του σκοπού της ζωής μας. Ο θάνατος, όπως τον αντιλαμβανόμαστε, έρχεται όταν η σπίθα που τα συγκρατεί όλα μαζί αποχωρεί και μεταβαίνει σε μιαν άλλη διάσταση. Και παρόλο που η μορφή πεθαίνει, γνωρίζουμε ότι η ζωή συνεχίζεται. Στην αρχαία βεδική παράδοση της Ανατολής η δύναμη της ζωής ονομαζόταν πράνα, το οποίο εθεωρείτο ως μια κοσμική ενέργεια που ρέει στο σύστημά μας από μακρινούς τόπους και, μέσω του ήλιου, συνδέει όλα τα πράγματα το ένα με το άλλο. Τα πρανικά ρεύματα διαφοροποιούν τους ζωντανούς από τους νεκρούς. Στο Πράσνα Ουπανισάντ (Prashna Upanishad), πράνα ονομαζόταν η αιώνια πνοή, η ουσία της ζωής, "... το σύμπαν [είναι] ένα με το πράνα. Ο ανατέλλων ήλιος διαπερνά την ανατολή και γεμίζει με ενέργεια όλα τα όντα που κατοικούν εκεί..."
Η θεοσοφίστρια Ε.Π. Μπλαβάτσκυ μίλησε για την «ζωή» ως εκείνη τη μυστηριώδη ουσία που διαπερνά όλα τα πράγματα και συνθέτει τις τρεις μεγάλες όψεις της ύλης, της ψυχής και του πνεύματος. Καθώς διευρύνουμε την αίσθησή μας για την σχέση και την επεκτείνουμε από τους φίλους και την οικογένειά μας, ώστε να συμπεριλάβει την ομάδα μας, το έθνος μας, τον κόσμο των εθνών και την μία ανθρωπότητα, αναγνωρίζουμε ότι μέσα από αυτό το τεράστιο δίκτυο των σχέσεων μπορεί ο καθένας να εκπληρώσει το μερίδιό του στη διανομή της ενέργειας της καλής θέλησης. Από κοινού μαθαίνουμε να εισπνέουμε την ενέργεια της αγάπης από τις υψηλότερες σφαίρες της συνείδησης και να την εκπνέουμε, στέλνοντάς την έξω στον κόσμο. Με τον τρόπο αυτό συμβάλλουμε στην εγκαθίδρυση ορθών ανθρώπινων σχέσεων και στην επούλωση των χασμάτων στον κόσμο μας.
Όλοι μοιραζόμαστε αυτήν την ίδια αναπνοή - τα ζώα, τα φυτά, οι συνάνθρωποί μας και τα ανώτερα πνευματικά βασίλεια. Και μόνο διατηρώντας αυτήν την αναγνώριση κατά νου, καθώς εισπνέουμε και εκπνέουμε, μπορεί αυτό να αποτελέσει μια απλή πνευματική πρακτική που, με την πάροδο του χρόνου, θα προωθήσει την ενδυνάμωση της ενότητας στη συνείδηση. Λέγεται ότι το πράνα λαμβάνεται από τον ήλιο, από την τροφή μας και από τα υπόλοιπα, αλλά η πιο σημαντική πηγή είναι μέσω της αναπνοής. Θεωρείται ότι η ποιότητα και η ποσότητα του πράνα έχει άμεση σχέση με την κατάσταση του νου. Λόγω του στρες των πλανητικών συνθηκών, σε πολλούς ανθρώπους η ροή του πράνα έχει διαταραχθεί, δημιουργώντας σαν αποτέλεσμα συνθήκες φόβου, ανησυχίας, κατάθλιψης, αμφιβολίας, καθώς και πολλά άλλα αρνητικά συναισθήματα που συχνά οδηγούν σε φυσικές ασθένειες.
Αυτά τα προβλήματα πηγάζουν από το γεγονός ότι η ανθρωπότητα έχει για πάρα πολύ καιρό απομακρυνθεί από τη θεία κυκλοφοριακή ροή της ενέργειας και έχει πέσει θύμα του υλισμού, του εγωισμού και της χωριστικότητας. Έχουμε σπάσει τον κρίκο μέσα στην μεγάλη αλυσίδα της ύπαρξης και, δεδομένου ότι η ανθρωπότητα κατέχει θέση κεντρικού κρίκου σε αυτήν την αλυσίδα, η διάρρηξη αυτή είχε σοβαρές συνέπειες. Η κρίση της κλιματικής αλλαγής μπορεί να αποδοθεί εν μέρει στο γεγονός ότι η ανθρωπότητα ζει έξω από τους ρυθμούς της φύσης, οι οποίοι είναι, στην πραγματικότητα, οι ρυθμοί της ψυχής. Η πλανητική ρύπανση έχει έτσι το σημείο εκκίνησής της στα λεπτοφυή επίπεδα της συναισθηματικής και ψυχικής συνείδησης, που προς το παρόν διαπερνώνται από σκοτεινά, ταραχώδη σύννεφα σκέψης και συναισθήματος. Σε ορισμένες πνευματικές γραφές, αυτές οι συνθήκες είναι γνωστές ως γοητεία και πλάνη, και παρεμποδίζουν την ικανότητά μας να βλέπουμε και να ενεργούμε σύμφωνα με τον ανώτερο εαυτό, την ψυχή. Μέσα σε αυτές τις ομίχλες και τις καταχνιές η ανθρωπότητα ζει και κινείται, βλέποντας όλα τα πράγματα διαστρεβλωμένα και παραμορφωμένα.

Οι πνευματικοί αναζητητές και, σε αυξανόμενο αριθμό, οι πνευματικές ομάδες καλούνται σε μια προσπάθεια να ζουν πάνω από αυτές τις ομίχλες και τις καταχνιές και να αξιοποιήσουν τη δύναμη της συλλογικής τους σκέψης, ώστε να επιφέρουν μια αλλαγή στις πλανητικές συνθήκες. Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι αυτές οι ομάδες στέκονται σαν ένα σύνολο πνευματικών οικολόγων, που εργάζονται στο εσωτερικό πεδίο των αιτίων, αντί των αποτελεσμάτων, εξ ου και η δυνατότητά τους να προωθήσουν τη διαδικασία του πλανητικού μετασχηματισμού, ιδιαίτερα όταν συντονίζονται με βασικά χρονικά σημεία εντός του ετήσιου κύκλου, όπως οι εορτές του Πάσχα, του Βεσάκ και της Καλής Θέλησης. Αλλά αυτός ο όμιλος δεν έχει ακόμη σχηματιστεί πλήρως και οι επόμενες δεκαετίες θα δουν σίγουρα μια πιο συντονισμένη προσπάθεια συνεργασίας εκ μέρους των πνευματικών ομίλων του κόσμου προκειμένου να ικανοποιήσουν την ανάγκη. Ο όμιλος αυτός, αποτελούμενος από ένα πλήθος μικρών ομάδων, μπορεί να δημιουργήσει ένα κανάλι μέσω του οποίου θα μπορεί να ρέει η πνευματική ενέργεια. Για παράδειγμα, δεν μπορούμε να υποτιμήσουμε τη σωρευτική επίδραση στην εκφώνηση της Μεγάλης Επίκλησης και της ιερής λέξης, του ΟΜ, εάν χρησιμοποιηθούν όπως πρέπει, προκειμένου να αναπροσανατολίσουν τη συνείδηση της ανθρωπότητας, να σταθεροποιήσουν άνδρες και γυναίκες στην πνευματική ύπαρξη, να ανοίξουν την πόρτα στην Νέα Εποχή, και να εισάγουν έναν νέο και καλύτερο πολιτισμό.

Οι αρχαίοι λαοί συντόνιζαν τη ζωή τους με τους κύκλους της φύσης. Υπάρχουν πολλοί τέτοιοι κύκλοι που επηρεάζουν τα βασίλεια της φύσης, αλλά οι πιο προφανείς και σημαντικοί είναι εκείνοι που σχετίζονται με τον ήλιο και την σελήνη. Αυτά λειτουργούν σαν σύμβολα της κυκλικής εισπνοής και εκπνοής της πλανητικής ζωής. Καλούνται περίοδοι διαλείμματος, μια στιγμή παύσης και στοχασμού. Τα τέσσερα βασικά στάδια στους κύκλους της αναπνοής είναι η περίοδος της εισπνοής – που αντιστοιχεί με το στάδιο της ευθυγράμμισης κατά την πρακτική του διαλογισμού – ακολουθούμενη από το ανώτερο διάλειμμα – όταν σταματάμε για στοχασμό και για την λήψη της πνευματικής εντύπωσης. Αυτό ακολουθείται από την περίοδο της εκπνοής των ενεργειών με τις οποίες ήλθαμε σε επαφή, η οποία με την σειρά της κορυφώνεται κατά την περίοδο του κατωτέρου διαλείμματος, όταν οι προσεγγισθείσες ενέργειες γειώνονται και βρίσκουν έκφραση μέσω της μορφής.

Ο κύκλος της αναπνοής διέπει όλη τη ζωή και όσο συντονίζουμε την ζωή μας τόσο πιο αποτελεσματικοί εργάτες γινόμαστε. Αναπνέουμε πιο βαθιά και εύκολα. Η ζωή αρχίζει να ρέει χωρίς τόσο μεγάλο αγώνα, καθώς έχουμε πίστη στην σοφία της ψυχής και την ικανότητά της να δημιουργεί σχέση. Αλλά χρειάζεται χρόνος και υπομονή για τη εγκαθίδρυση αυτών των νέων ρυθμών που τόσο συχνά φαίνεται να έρχονται σε αντίθεση με ένα μεγάλο μέρος του σύγχρονου πολιτισμού. Ευτυχώς για εμάς, μπαίνουμε σε μια εποχή που οι πλανητικές συνθήκες διευκολύνουν την επιστροφή σε ένα πιο ρυθμικό τρόπο ζωής και αναπνοής. Με την είσοδο της εποχής του Υδροχόου, ενισχύονται η αδελφοσύνη και η ελευθερία.
Καθώς εισερχόμαστε σε αυτήν τη νέα ζωδιακή εποχή, εισερχόμαστε επίσης σε ένα νέο στοιχείο και, στην περίπτωση του Υδροχόου, το στοιχείο αυτό είναι ο αέρας. Υπάρχει μια μεταβατική περίοδος πεντακοσίων ετών μεταξύ των εποχών, όπου οι ενέργειες του παλιού ζωδιακού σημείου και οι στοιχειακές του ποιότητες γίνονται λιγότερο κυρίαρχες και σταδιακά υποκαθίστανται από εκείνες της νέας και εισερχόμενης εποχής. Όμως, με κάθε δεκαετία που περνάει, ερχόμαστε όλο και περισσότερο υπό την επίδραση του στοιχείου του αέρα, πράγμα που σχετίζεται όχι μόνο με την αυξανόμενη ψυχική πόλωση αλλά και με την ανώτερη πλευρά του νου, την ενόραση. Έτσι μετακινούμαστε από μιαν εποχή που χαρακτηρίζεται από το στοιχείο του νερού και τη σχέση του με τη συναισθηματική φύση, σε ένα ζωδιακό σημείο όπου το νοητικό σώμα θα αποκτήσει αυξανόμενο έλεγχο. Αυτό θα βοηθήσει την ανθρωπότητα να κάνει ένα μείζον βήμα προς τα εμπρός για την απόκτηση μεγαλύτερου συναισθηματικού ελέγχου.
Καθώς κάποιος κυριαρχεί της αναπνοής, κυριαρχεί της ζωής. Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να ανταπεξέλθουμε σε δυσκολίες, όπως η αναρρίχηση σε ένα βουνό και η γέννηση ενός παιδιού, είναι μέσω ρυθμικής αναπνοής που επιτρέπει στη συνείδηση να ξεπερνά τους σωματικούς και ψυχικούς περιορισμούς, εστιάζοντας σε κάτι που ενώνεται με το καθολικό ρεύμα που δίνει δύναμη και μια κάποια υπερβατική ποιότητα. Όμως, λόγω του στρες της σύγχρονης ζωής πολλοί άνθρωποι αναπνέουν με έναν ρηχό, ασύνδετο τρόπο, συχνά με μικρή συνειδητή αναγνώριση ότι αυτό συμβαίνει. Μέσα στη βιασύνη μας να προχωρήσουμε, ξεχνάμε να αναπνεύσουμε. Οι άνθρωποι συχνά δεν έχουν επαφή με τις επιπτώσεις που έχει το άγχος επάνω τους, εκτός και αν αρχίσουν να καταρρέουν σωματικά. Φαίνεται ότι σήμερα υπάρχει μια ευρέως διαδεδομένη συνθήκη, όπου το πράνα είναι βραχυκυκλωμένο, δημιουργώντας εμπόδια στη ροή της ενέργειας, με συνακόλουθη εξάντληση. Ο ρυθμός της σύγχρονης ζωής επιταχύνεται και ίσως αυτό είναι αναπόφευκτο, αλλά συγκρίνοντας αυτήν την αυξανόμενη ένταση, που το πνευματικό της ανάλογο βρίσκεται στην εκ μέρους της ανθρωπότητας απόκτηση της πνευματικής θέλησης, πρέπει να προσέξουμε ώστε να συνεχίσουμε να αναπνέουμε. Έχει παρατηρηθεί ένα είδος «άπνοιας» που εμφανίζεται όταν οι άνθρωποι κάνουν υπερβολική χρήση της τεχνολογίας. Ξεχνάμε να αναπνέουμε και πρέπει να επανεστιαστούμε σε αυτό. Μια τέτοια κατάσταση είναι ιδιαίτερα επιζήμια για τα μικρά παιδιά, που όλο και περισσότερο αρνούνται να βγουν έξω να παίξουν στον «πραγματικό» κόσμο, προτιμώντας τον σαγηνευτικό εξωπραγματικό κόσμο που τα καλεί μέσα από το κουτί. Οι παιδικές ευαίσθητες φύσεις εύκολα υπερδιεγείρονται, όταν υπερβολικά πολύς χρόνος δαπανάται στο διαδίκτυο και αυτός ο εθισμός στην τεχνολογία προκαλεί πραγματικές αλλαγές στην χημεία του εγκεφάλου.
Πάντοτε οι πνευματικοί πρακτικοί, ιδιαίτερα εκείνοι που εργάζονται μέσα στις εσωτερικές ή κρυφές παραδόσεις των θρησκειών του κόσμου έχουν αναγνωρίσει τη δύναμη της αναπνοής ως εργαλείο μετασχηματισμού. Η χρήση των αναπνευστικών ασκήσεων αποτελούσε μια μακρά καθιερωμένη παράδοση στα άσραμ της Ανατολής. Αλλά οι πρακτικές αυτές διεξάγονταν υπό τον προσεκτικό και άγρυπνο βλέμμα ενός δασκάλου και δίνονταν μόνο στους μαθητές που ήσαν πλήρως προετοιμασμένοι για να τις αναλάβουν. Σήμερα, όπου όλα γίνονται πλέον ολοφάνερα, πολλοί άνθρωποι «βάζουν το κάρο μπροστά από το άλογο» και αρχίζουν το πνευματικό τους ταξίδι του μετασχηματισμού με την πρακτική των αναπνευστικών ασκήσεων, όταν, αντίθετα, αυτή θα έπρεπε να είναι μία από τις έσχατες χρησιμοποιούμενες τεχνικές. Επίσης, μεγάλο μέρος της εστίασης στη σημερινή πρακτική των αναπνευστικών τεχνικών επικεντρώνεται κυρίως στην φυσική όψη της αναπνοής, ενώ βασικά θα έπρεπε να βρίσκεται στην συνείδηση. Με τη χρήση απλών μάντραμ που συνοδεύουν τα διάφορα στάδια μιας απλής διαδικασίας εισπνοής και εκπνοής, η άσκηση σχετίζεται με την υπηρεσία, την επέκταση της συνείδησης, τον συντονισμό με την ενέργεια της αγάπης του σύμπαντος και πέρα από την επικέντρωση στην μορφή.
Παρά τα ξεκάθαρα οφέλη από την εργασία με την αναπνοή, πολλές πνευματικές διδασκαλίες περιέχουν επανειλημμένες προειδοποιήσεις για τους κινδύνους των πρόωρων πνευματικών αφυπνίσεων που συχνά συμβαίνουν μεταξύ εκείνων που «παίζουν με τη φωτιά." Τέτοιες πρακτικές μπορεί να προκαλέσουν μιαν άνοδο της ενέργειας της κουνταλίνι, μερικές φορές γνωστής ως η οφειοειδής δύναμη. Αυτή η ενέργεια βρίσκεται κανονικά αδρανής στο κέντρο βάσης της σπονδυλικής στήλης, έως ότου αφυπνίζεται φυσιολογικά, μέσα από μια ζωή πειθαρχίας, διαλογισμού, μελέτης και υπηρεσίας. Αλλά, δυστυχώς, στον σημερινό κόσμο τέτοιες προφυλάξεις συχνά τινάζονται στον αέρα, καθώς αναζητούνται γρήγορα αποτελέσματα. Επιζητούμε τις συντομεύσεις, μην αντιλαμβανόμενοι την ανάγκη για τις απαραίτητες προφυλάξεις. Ασύνετοι δάσκαλοι αναπνευστικών τεχνικών μπορεί έτσι να προκαλέσουν μεγάλη ζημιά στους οπαδούς τους. Οι άνθρωποι ποθούν την διέγερση χωρίς όμως να συνειδητοποιούν ότι η εξαπόλυση αυτής της τεράστιας ενέργειας μπορεί να έχει ολέθριες συνέπειες οδηγώντας σε ότι είναι γνωστό ως υπερδιέγερση. Η υπερδιέγερση μπορεί να οδηγήσει, μεταξύ άλλων, σε ψυχικές ανισορροπίες, παραισθήσεις, αδικαιολόγητα κριτικό χαρακτήρα, σε μια έντονη αίσθηση πεπρωμένου του ατόμου, αϋπνία, και σεξουαλική διέγερση. Αυτή η υπερδιέγερση είναι ένας από τους κύριους λόγους για τους οποίους το μονοπάτι της πνευματικής ανάπτυξης είναι τόσο δύσκολο, και το οποίο συχνά αναφέρεται ως «μονοπάτι στην κόψη του ξυραφιού». Το πρόβλημα είναι ότι, από την στιγμή που αυτές οι δυνάμεις εξαπολυθούν, είναι πολύ δύσκολο να επανέλθουν υπό έλεγχο. Συχνά, η καλύτερη λύση σε τέτοιες περιπτώσεις είναι να απέχουμε από κάθε διαλογισμό και μελέτη έως ότου η κατάσταση σταθεροποιηθεί, πράγμα που μπορεί να διαρκέσει πολλά χρόνια ή μια ζωή.
Λέγεται ότι η νέα εποχή θα δει τη γέννηση μιας νέας μορφής γιόγκα, της Άγκνι Γιόγκα – της Γιόγκα του Πυρός - επίσης γνωστής σε κάποιες γραφές, ως η Γιόγκα της Ζωής. Η Άγκνι Γιόγκα σχετίζεται με την αίσθηση της ενότητας, της πραγματωμένης αδελφοσύνης στη θέση της σημερινής θεωρητικολογίας. Οι βασικοί της τόνοι είναι η σύνθεση και η καθολικότητα στις οποίες φθάνουμε μέσω της ταύτισης με το σύνολο, την ίδια τη ζωή. Εξ ου και η σύνδεσή της με την αναπνοή και τον αέρα, γιατί υπό μία έννοια, αυτή η γιόγκα αποτελεί μια ενσωμάτωση αυτών των ιδιοτήτων. Υπάρχει πάντα μια ισχυρή αλληλεπίδραση και αλληλοσυσχέτιση μεταξύ του αέρα και του πυρός, καθώς είναι συμπληρωματικά στοιχεία. Κατά μία έννοια, το πυρ είναι αυτό που προετοιμάζει τον δρόμο για τον αέρα, διασπώντας ή καίγοντας τα εμπόδια που μέχρι τώρα καλλιέργησαν μιαν αίσθηση διαχωρισμού – εμπόδια, όπως η φυλή, η τάξη, η ηλικία, το φύλο, η θρησκεία, η εθνικότητα και ο σεξουαλικός προσανατολισμός. Καθώς αίρονται αυτά τα εμπόδια, η αναπνοή κυλάει ελεύθερα και διαπερνά τα πάντα. Η κάθε μία από τις παρελθούσες Γιόγκα ασχολήθηκε με μια ιδιαίτερη πτυχή της ζωής, ένα συγκεκριμένο σώμα, αλλά αυτή η νέα και ερχόμενη γιόγκα θα εμπεριέχει «την ουσία του συνόλου της ζωής, τα πάντα αγκαλιάζοντας, μη αποφεύγοντας τίποτε." (Agni Yoga, 158.)

αρχή σελίδας ^