Στον 21ο αιώνα υπάρχει μια χωρίς προηγούμενο πρόσβαση των ανθρώπων στη γνώση. Οι τομείς της δημιουργίας ή της μετάδοσης ή της εφαρμογής γνώσης προσφέρονται ολοένα και περισσότερο για τον βιοπορισμό πολλών ανθρώπων. Ταυτόχρονα, όμως, υπάρχει και μια δικαιολογημένη ανησυχία ότι πολλές από αυτές τις λειτουργίες θα αντικατασταθούν σύντομα από την τεχνητή νοημοσύνη. Και παραδόξως, παρ’ όλη αυτή την εστίαση στη γνώση, φαίνεται να επικρατεί αμφιβολία περισσότερο από ποτέ άλλοτε.

Κάποτε, η μετάδοση χρήσιμης γνώσης, που θα βοηθούσε τους νέους προετοιμάζοντάς τους να γίνουν ενεργοί πολίτες και να ενσωματωθούν στον κόσμο της εργασίας, έμοιαζε να είναι ο ύψιστος στόχος της εκπαίδευσης. Σήμερα, όμως, χρειάζεται να αναρωτηθούμε εάν αυτό υπάρχει περίπτωση να αρκεί, από τη στιγμή που η βασισμένη-στη-γνώση κοινωνία μας, μάς έχει οδηγήσει στο επίκεντρο πολλαπλών αλληλένδετων κρίσεων. 

Συνήθως συσχετίζουμε τη γνώση με το νου, ενώ ένας κοινός ορισμός της είναι «δικαιολογημένη αληθινή πεποίθηση». Η αιτιολόγηση ή η απόδειξη βασίζεται γενικά στην μαρτυρία της φυσικής εμπειρίας ή στη διανοητική αιτιολόγηση αυτής της εμπειρίας. Επομένως, ποια θα έπρεπε να είναι η στάση μας απέναντι στην γνώση, σε μια εποχή που λόγω της πίεσης που ασκεί η πανδημία το μεγαλύτερο ποσοστό της εργασίας, της εκπαίδευσης και του χρόνου αναψυχής διεξάγεται διαδικτυακά και συνεπώς πέρα από ένα εκ των βασικότερων συστατικών γνώσης – την κοινή φυσική εμπειρία; Αυτό υπογραμμίζει ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα που αφορούν τη γνώση σε μια τεχνολογικά προηγμένη κοινωνία, όπου η αξιοπιστία της εμπειρίας δέχεται επίθεση με την άνοδο της τεχνολογίας «deepfake», η οποία επιτρέπει την παραποίηση ηχητικών και βιντεοσκοπημένων δεδομένων.

Σε συνδυασμό με αυτήν την δυνητική διάβρωση εμπιστοσύνης κάποιου στα ίδια του τα μάτια και τα αυτιά, υπάρχει μια γενική διάβρωση εμπιστοσύνης απέναντι στην εξουσία. Οι κυβερνήσεις, οι θρησκευτικοί θεσμοί, οι οργανώσεις των μέσων ενημέρωσης, ακόμη και οι επιστήμονες, θα πρέπει πια να περιμένουν ότι οι δηλώσεις τους θα περάσουν από κριτική εξέταση. Μια ευρύτερα διαδεδομένη κριτική σκέψη αποτελεί μια σημαντική παράμετρο της μαζικής εκπαίδευσης του εικοστού αιώνα. Είναι ουσιώδες να διακρίνουμε την αλήθεια από την παραποίηση, προκειμένου να μπορέσουμε να γίνουμε υπεύθυνοι πολίτες. Εντούτοις, η κριτική σκέψη μπορεί φτάσει στα άκρα και να μετεξελιχθεί σε διαβρωτικό σκεπτικισμό, υπονομεύοντας τη συλλογική εμπιστοσύνη που είναι το θεμέλιο της κοινοτικής προσπάθειας. Μια κοινωνία, στην οποία η πρώτη ενστικτώδης αντίδραση είναι να αμφισβητείται η δημόσια πληροφόρηση, είναι μια κοινωνία που κινδυνεύει με αποδιοργάνωση. Συνεπώς, είναι επικίνδυνοι καιροί για τη γνώση, καθώς οι άνθρωποι ωθούνται ίσως εντονότερα από συναισθήματα, κι αυτή είναι μια κατάσταση που ορισμένοι στον χώρο της πολιτικής και του εμπορίου επιδιώκουν να εκμεταλλευτούν δραστικά. Όλα αυτά υποδεικνύουν ότι οφείλουμε να επιδεικνύουμε μεγαλύτερη διάκριση καθώς προσεγγίζουμε τη γνώση. Ίσως, εκτός από το να αναρωτιόμαστε «τί μας δείχνεται εδώ;» να πρέπει να προσθέτουμε, και «ποιος μας το δείχνει και για ποιο λόγο;» Πάνω απ’ όλα, θα πρέπει να προσπαθούμε να ανακαλύψουμε τον φθόγγο της καλής θέλησης σε οτιδήποτε κοινοποιείται. 

Αυτή η ανησυχία για τη γνώση, μας καλεί επιπλέον να προβληματιστούμε πολύ προσεκτικά για το πώς πρέπει να αλλάξει η κάθε λογής εκπαίδευση. Λόγω της πανδημίας, ένα πολύ μεγαλύτερο μέρος της εκπαίδευσης έπρεπε να παρασχεθεί από απόσταση. Εάν η πανδημία είχε συμβεί έστω λίγα χρόνια νωρίτερα, είναι αμφίβολο κατά πόσο αυτό θα ήταν δυνατόν, γεγονός που φανερώνει τη σημασία της διασυνδεσιμότητας. Ωστόσο, εκείνο που λείπει σε μεγάλο βαθμό από αυτή τη διεισδυτική ηλεκτρονική σύνδεση είναι το «ανθρώπινο άγγιγμα» – αυτός ο λεπτοφυής συνδυασμός αισθητήριων στοιχείων, γλώσσας του σώματος και ενεργητικής διασύνδεσης, τα οποία χρωματίζουν και δίνουν βαθύτερο νόημα στην επικοινωνία. Η έλλειψη αυτού του στοιχείου σημαίνει ότι οι σχέσεις μαθητών και δασκάλων θα υποβαθμιστούν σχεδόν αναπόφευκτα. Ευκαιρίες για τυχαίες συναντήσεις και φιλική καθοδήγηση σε ανεπίσημο πλαίσιο, που θα μπορούσαν να συμβούν σε έναν φυσικό χώρο μάθησης, επίσης απουσιάζουν σε μεγάλο βαθμό από μια εμπειρία με τη μεσολάβηση οθόνης.

Καθώς προχωρούν τα προγράμματα εμβολιασμού και ορισμένες κοινωνίες αρχίζουν να επιστρέφουν στους προ της πανδημίας τρόπους εργασίας, θα ήταν ίσως δελεαστικό να πιστεύουμε ότι ο κόσμος της εκπαίδευσης το μόνο που χρειάζεται να μάθει είναι ότι η διδασκαλία δεν θα έπρεπε να διεξάγεται αποκλειστικά μέσω οθόνης. Δεδομένου, ωστόσο, του ρόλου που έχει σήμερα η εκπαίδευση στην μετάδοση γνώσης, με την οποία θα πρέπει οι σπουδαστές να εξοπλίζονται για μια δραστική αντιμετώπιση του μέλλοντος, ήρθε η ώρα για μια βαθύτερη επανεκτίμηση αυτού του ρόλου. Μπορεί, η γνώση να είναι θεμελιώδης σε μια σύγχρονη κοινωνία –όμως αυτό αρκεί;

Πέρα από την Γνώση

Η απάντηση σε αυτό το ζήτημα θα μπορούσε να διευρύνει την άποψή μας για την “υπηκοότητα”. Έχουμε άραγε φτάσει ως είδος στο σημείο όπου μπορούμε να επεκτείνουμε την εθνική ταυτότητα και να ενστερνιστούμε πραγματικά την πλανητική ιδιότητα του πολίτη; Αποτελεί πλέον κοινή παραδοχή η άποψη ότι ζούμε τώρα στην Ανθρωπόκαινο Εποχή, κατά την οποία το ανθρώπινο είδος ασκεί παγκόσμιες επιδράσεις στην οικολογία και το κλίμα. Επιπρόσθετα, η κατανόησή μας για τον ανθρώπινο νου και την καρδιά, εμπλουτισμένη τόσο από τις πνευματικές παραδόσεις όσο και τη σύγχρονη ψυχολογία, είναι ευρύτερη και βαθύτερη από ποτέ. Φαίνεται ότι η στιγμή για μια θεμελιώδη αλλαγή στην εκπαιδευτική πρακτική έχει ωριμάσει και αναζωπυρώνεται η δέσμευση στην προσπάθεια να διεγερθεί το πολύτιμο πετράδι της ψυχής που ενοικεί σε κάθε άτομο. Αυτή η διαδικασία ανακάλυψης προϋποθέτει μια εξερεύνηση που υπερβαίνει την επικράτεια του συγκεκριμένου νου.

Στο βιβλίο «Εκπαίδευση στην Νέα Εποχή», η Αλίκη Μπέιλη έδωσε έμφαση σε δύο πυλώνες της εκπαίδευσης – την αξία του ατόμου και το γεγονός της μίας ανθρωπότητας. Στην οικολογικά συνειδητή εποχή μας θα μπορούσαμε να αναδιατυπώσουμε αυτήν την ιδέα ως την αξία του μεμονωμένου οργανισμού και το γεγονός της ενιαίας οικολογίας – το μεγάλο σύμπλεγμα οικοσυστημάτων που ονομάστηκε Γαία. Το πρώτο, μας προσανατολίζει στις αξίες και τη φύση του ατόμου, κι επομένως στη φιλοσοφία και την ψυχολογία, το δεύτερο στην πραγματική ενότητα της ανθρωπότητας και όλων των ζωντανών ειδών, πίσω από κάθε εμφανή ποικιλομορφία, κι επομένως στην οικολογία, την ιστορία, την ανθρωπολογία και κάθε συναφή τομέα έρευνας. 

Οι αξίες υπερέχουν της διάνοιας, φτάνοντας στην ενορατική αίσθηση της ολότητας και του ορθού. Συνηθίζουμε να θεωρούμε τον κλάδο της φιλοσοφίας που ονομάζεται ηθική ως εκείνον που αφορά την ορθολογική τεκμηρίωση των αξιών, ενώ με μια ευρύτερη ερμηνεία της «φιλοσοφίας» ως αγάπη για τη σοφία, μπορεί να αποτελέσει το μέσον για να βιώσουμε άμεσα αυτές τις αξίες. Αυτός είναι ο πυρήνας της πνευματικής ζωής. Στο παρελθόν, η οργανωμένη θρησκεία είχε προσφέρει σε πολλούς ένα υπόβαθρο για το ζωτικό αυτό πεδίο υγιούς ανθρώπινης λειτουργίας. Καθώς η επίδραση της οργανωμένης θρησκείας ακολουθεί μια φθίνουσα πορεία, έχει ζωτική σημασία, η ουσιαστική αυτή διάσταση της ανθρώπινης ζωής να ενισχυθεί στον τομέα της εκπαίδευσης. Αυτό δεν συνεπάγεται την επικράτηση κάποιας συγκεκριμένης πνευματικής δοξασίας. Αντίθετα, χρειάζεται να αναγνωριστεί ότι η πνευματικότητα, ως θεμελιώδης όψη του ανθρώπου, θα πρέπει να βρεθεί στο επίκεντρο κάθε εκπαιδευτικού προγράμματος σπουδών. 

Θέτοντας την ίδια σκέψη με ε- λαφρώς διαφορετικούς όρους, θα μπορούσαμε να πούμε ότι η εκπαίδευση αφορά δύο θεμελιώδη ερωτήματα – “Τί είναι αυτό που συμβαίνει;” και “Γιατί αυτό συμβαίνει;” Το δεύτερο ερώτημα, των ατέλειω­των “γιατί” της παιδικής ηλικίας, απευθύνεται σε κάτι που υπάρχει στα βάθη του ανθρώπινου πνεύματος – την αναζήτηση νοήματος και σημασίας. Πώς μπορούμε να σχεδιάσουμε μια εκπαίδευση που να διατηρεί ζωντανή και να υποθάλπει αυτήν την θεία φλόγα της περιέργειας καθώς το παιδί αναπτύσσεται σε ενήλικα; Η απορία του “Τί” είναι επίσης σημαντική, καθώς προσβλέπει στην πρόσληψη πληροφόρησης και οδηγεί, ορθά καλλιεργημένη, στις μεγαλειώδεις δομές της τεκμηριωμένης γνώσης που παρέχει η επιστήμη. Η εξεύρεση της ορθής ισορροπίας στην εκπαίδευση ανάμεσα στο “Τί” και το “Γιατί” δεν είναι εύκολη και υπάρχουν βάσιμοι λόγοι να θεωρήσουμε ότι το τελευταίο διάστημα η ανθρωπότητα έδωσε υπερβολική έμφαση στο “Τί” έναντι του “Γιατί”, δίνοντας αξία στην φυσική κατανόηση του κόσμου και στην συνακόλουθη ικανότητα πρόβλεψης και χειραγώγησής του, αντί του προβληματισμού, κατά πόσον αυτού του είδους οι χειρισμοί είναι συνετοί και εξυπηρετούν το κοινό καλό.

Οι τέχνες, όντας ένας ακόμη τομέας που εκτείνεται πέρα από τα καθαρά διανοητικά, στα ενορατικά πεδία, επίσης δεν έχουν τη θέση που τους αρμόζει στην εκπαίδευση. Σε μια πρόσφατη επιστολή της Σχολής Αρκέην, (1) υπάρχει αναφορά στον εκπαιδευτικό Γκέρτ Μπίστα (Gert Biesta), ο οποίος υποστηρίζει ότι η τέχνη εξαφανίζεται από την εκπαίδευση, καθώς αξιολογείται λιγότερο ως προς τη δική της εγγενή αξία και περισσότερο ως προς την επίδρασή της σε άλλα πεδία του προγράμματος σπουδών, όπως το ακαδημαϊκό επίτευγμα αλλά και η ανάπτυξη δημιουργικών δεξιοτήτων, η διάκριση και οι φιλο-κοινωνικές στάσεις. 

Ο Μπίστα θεωρεί ότι δίδεται υπερβολική έμφαση στον ρόλο των τεχνών ως προς το να παρέχουν στους νέους ευκαιρίες έκφρασης της δικής τους μοναδικής φωνής, δημιουργικότητας και ταυτότητας, αντί να τίθεται το πλέον σημαντικό και δύσκολο ερώτημα, για το ποια θα πρέπει να είναι η ορθή ποιότητα αυτών των εκφράσεων και συνεπώς πώς τέτοιες εκφράσεις μπορούν να συνεισφέρουν στην γενικότερη κουλτούρα.

Σύμφωνα με τη διατύπωση του Μπίστα, «Οι τέχνες… παρέχουν μοναδικές υπαρξιακές δυνατότητες αντιμετώπισης της αντίστασης του κόσμου, υλικής και κοινωνικής, καθώς και “ρύθμισης” μιας τέτοιας αντίστασης… που ταυτόχρονα σημαίνει, ότι πρέπει να αντιμετωπίσουμε και να “ρυθμίσουμε” τις επιθυμίες που έχουμε όσον αφορά τον κόσμο και την ύπαρξή μας σε αυτόν και με αυτόν… Ακριβώς όπως τέχνη είναι ο διάλογος των ανθρώπινων υπάρξεων με τον κόσμο, τέχνη είναι η διερεύνηση και ο μετασχηματισμός των επιθυμιών μας, ώστε να γίνουν μια θετική δύναμη για τους τρόπους με τους οποίους επιδιώκουμε να υπάρχουμε στον κόσμο ως ώριμοι ενήλικες. Στο σημείο αυτό είναι όπου μπορούμε να εντοπίσουμε την εκπαιδευτική δύναμη των τεχνών.» (2) 

Σε αυτήν την προσέγγιση, η εκπαιδευτική εμπειρία της πραγματικής τέχνης επιδέχεται μεγαλύτερης προσοχής – μια διερεύνηση από τον καλλιτέχνη των ιδιοτήτων που ο ίδιος επιδιώκει να εκφράσει μέσω μιας πράξης δημιουργίας και της αντίστασης που συναντάται σε αυτή την εμφάνιση. Αυτό δεν περιορίζεται στην αντίσταση του ξύλου, του πηλού, του χρώματος και του μετάλλου, της ηχητικής μουσικής σύνθεσης, της βαρύτητας και της σωματικής φύσης στον χορό κοκ., αλλά επίσης, πολύ περισσότερο, στην αντίσταση της λεπτοφυούς ύλης του νου, των συναισθημάτων και της φυσικής ουσίας προκειμένου να συντονιστούν ώστε μια ιδέα να εκφραστεί “για τα καλά” στον αντικειμενικό κόσμο. Έτσι, η ενασχόληση με την τέχνη συνεπάγεται τη διαμόρφωση χαρακτήρα κάτω από την εμπνευσμένη επίδραση της ψυχής.

Συνεπώς, η πρόκληση για άπαντες τους εκπαιδευτικούς είναι να υπερβούν το ρόλο τους ως μεταδότες μιας σχετικής γνώσης και να γίνουν πραγματικοί μέντορες, δείχνοντας σε μαθητές τον πέραν της γνώσης δρόμο προς το νόημα και τον σκοπό, που προσλαμβάνονται με την ενόραση και παίρνουν μορφή με τη δημιουργική φαντασία. Επιπλέον, η πρόκληση που τίθεται στην ευρύτερη κοινωνία είναι να τοποθετήσει τους εκπαιδευτικούς και την εκπαίδευση στον πυρήνα της ανασυγκρότησης και παράλληλα να προσδώσει μεγαλύτερη αξία στην φυσική τους ευεξία. Όπως επισημαίνει η Έλενα Ρέριχ στον Πύρινο Κόσμο Ι «... το έθνος που έχει λησμονήσει τους δασκάλους του έχει λησμονήσει το μέλλον του. Ας μη χάνουμε ούτε ώρα από το να κατευθύνουμε τη σκέψη μας προς τη χαρά του μέλλοντος. Κι ας βεβαιωθούμε ότι ο δάσκαλος είναι το πιο καταξιωμένο μέλος των θεσμών της χώρας». (Στροφή 582) 

Στα άρθρα που ακολουθούν εξετάζουμε τρόπους με τους οποίους τα προγράμματα των Ηνωμένων Εθνών συμβάλλουν στην προώθηση του πνεύματος της περιεκτικότητας στην εκπαίδευση, ενώ προετοιμάζουν παράλληλα τους σπουδαστές για ένα αβέβαιο μέλλον. Εξετάζουμε, επίσης, μια πρωτοπόρα εφαρμογή του «Παγκόσμιου Βασικού Προγράμματος Σπουδών», που προτάθηκε από τον Ρόμπερτ Μύλλερ (Robert Muller), πρώην Αναπληρωτή Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών και περιγράφεται από την επίτιμη συνεργάτιδά μας Γκλόρια Κρουκ (Gloria Crook), Ιδρύτρια και Πρόεδρο του Σχολείου Robert Muller. §

1 Η Σχολή Αρκέην παρέχει μια σειρά μαθημάτων δι’ αλ­λη­λογραφίας που αφορούν την εφαρμοσμένη ζωή μαθητείας και επικεντρώνονται στους τρεις αλληλένδετους τομείς του διαλογισμού, της μελέτης και της υπηρεσίας Περισσότερες πληροφορίες στο arcaneschool.org

2 Τέχνη, Καλλιτέχνες και Παιδαγωγική (Art, Artists and Pedagogy), σελ. 18

 

«Σκεπτόμενοι από κοινού ώστε να μπορούμε να ενεργούμε από κοινού, για να διαμορφώσουμε το μέλλον που θέλουμε»

Παρότι ζούμε σε μια αλληλεξαρτώμενη εποχή με μια διαρκώς αυξανόμενη ανάγκη για ευελιξία, συμμετοχή και συνεργασία, οι βασικοί θεσμοί, οι κουλτούρες και τα κοινωνικά συστήματα συνεχίζουν να λειτουργούν πρωτίστως με βαθιά ριζωμένες σκεπτομορφές διαχωρισμού και ανταγωνισμού.

Παρά τις ποικίλες θετικές αλλαγές των τελευταίων δεκαετιών, για κανέναν μας δεν θα έπρεπε να αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι αρχαία ένστικτα, πλάνες και γοητείες εξακολουθούν να υφίστανται. Ωστόσο, στους περισσότερους πολιτισμούς παρατηρείται τώρα μια αξιοσημείωτη αντίφαση ανάμεσα σε μια αυξανόμενη επίγνωση ενότητας και των διατηρούμενων διαχωριστικών ιδεών. Επιπλέον, με το πέρασμα του χρόνου, η αντίφαση αυτή γίνεται όλο και πιο οξεία και εκδηλώνεται σε μια σειρά επικίνδυνων καταστάσεων, η καθεμιά με τους δικούς της κύκλους κρίσης – από τα ακραία κλιματικά συμβάντα έως τις κοινωνικές συγκρούσεις και τα εκτεταμένα ζητήματα ψυχικής υγείας. Είναι μια περίοδος που περισσότερο από καθετί απαιτεί από όλους μας έναν βαθύ προβληματισμό σχετικά με το ποιοι είμαστε και πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα προβλήματα της εποχής για να φτάσουμε σε ένα σημείο όπου οι βαθυστόχαστες απόψεις της σύνθεσης και της ολότητας παίζουν έναν πιο καθοριστικό ρόλο στη δομή των ανθρώπινων σχέσεων. Αυτό περιγράφεται εμπεριστατωμένα σε ένα πρόσφατο άρθρο του Αναπτυξιακού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών, με τίτλο «Ο Μεγάλος Μετασχηματισμός: Αντιμετωπίζοντας Ακραία Αβεβαιότητα σε μια Πλανητική Κρίση» (The Great Transformation: Working with Radical Uncertainty in a Planetary Crisis): «Οι μεγάλοι μετασχηματισμοί απαιτούν επανεξέταση της βάσης των θεμελιωδών σχέσεων της κοινωνίας – με τη φύση, την οικονομία, την τεχνολογία, το μέλλον και τον εαυτό μας».(1) Η υπαρξιακή κρίση που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα είναι σαφώς μια κρίση ψυχής και πνεύματος, σκοπού και ηθικής. 

Η πανδημία του κορονοϊού οδήγησε όλα τα παραπάνω σε μια κορύφωση. Σύμφωνα με όσα έγραψε ο Πωλ Λεβί (Paul Levy), ήρθε στη ζωή μας ως μια αίσθηση αποκάλυψης, δείχνοντάς μας «ότι προκειμένου να ευδοκιμήσουμε πραγματικά, ο καθένας μας εξαρτάται κυριολεκτικά από την υγεία του συνόλου – είμαστε στην πραγματικότητα ένα και πουθενά αλλού δεν υπάρχουν ‘‘άλλοι’’, παρεκτός μέσα στο νου μας». (2) 

Η Αλίκη Μπέιλη περιέγραψε ως εξέχον χαρακτηριστικό της ψυχής ή του αληθινού Εαυτού την περιεκτικότητα που αντανακλάται σε μια διάνοια, όταν αυτή είναι σε θέση να διακρίνει σύνολα, αρμονίες και δίκτυα σχέσεων με αυξανόμενη σαφήνεια και διαύγεια και οδηγείται σε μια φυσική αίσθηση ευθύνης και προσωπικής συμμετοχής για το καλό του συνόλου.

Ο μετασχηματισμός της συνείδησης και η μετάβασή της από τον διαχωρισμό στην περιεκτικότητα αποτελεί ουσιαστικά μια εκπαιδευτική πρόκληση. Οι ιδέες και οι παιδαγωγικές τακτικές που διέπουν τα κοινά σχολεία και πανεπιστήμια στην προετοιμασία των σπουδαστών για το μέλλον το αναγνωρίζουν ολοένα και περισσότερο, αν και, όπως πολλοί άλλοι θεσμοί, παραμένουν σε μεγάλο βαθμό προσκολλημένα σε μια νοο­τροπία προετοιμασίας των σπουδαστών για το μέλλον ως εάν αυτό να αποτελεί μια προέκταση του παρελθόντος. Τα σχολεία, για παράδειγμα, αφιερώνουν συχνά σημαντικούς πόρους και δίνουν προσοχή σε ποιο πανεπιστήμιο να υποβάλει κάποιος αίτηση, καθώς και για ποια διαδρομή καριέρας να προετοιμαστεί, με έμφαση στην ανάπτυξη δεξιοτήτων που αναμένεται να μεγιστοποιήσουν την δυνατότητα απολαβών, αγνοώντας ούτε λίγο ούτε πολύ την ευρύτερη διαδικασία βοήθειας προς τους σπουδαστές ώστε να εξελιχθούν και να αναπτυχθούν ως άνθρωποι –με στοιχεία ψυχής και προσωπικότητας– και ως ενεργοί παράγοντες ανταπόκρισης στην ένταση των σύγχρονων ευκαιριών και κινδύνων.   

Η εκπαίδευση πάντοτε αποσκοπούσε στη μέριμνα της προετοιμασίας των σπουδαστών για το μέλλον. Κι ενώ ενδέχεται να πιστεύουμε ότι το μέλλον μπορεί να γίνει γνωστό και να προβλεφθεί (ο καθένας με την δική του ιδιαίτερη αίσθηση για αυτό που οι θεολόγοι και οι μαθητές της προαιώνιας σοφίας αναφέρουν ως Θείο Σχέδιο ή, οι συμπεριφοριστές και οι ανθρωπιστές θεωρούν ότι είναι ένα μέλλον που ακολουθεί συμπεριφορές του παρελθόντος), το μέλλον είναι εκ φύσεως αβέβαιο (αν μη τι άλλο στις λεπτομέρειές του από την βραχυπρόθεσμη άποψη ετών και δεκαε­τιών). Η πραγματοποίηση του «Σχεδίου της Αγάπης και του Φωτός» εξαρτάται από την ατομική και τη συλλογική εικονοπλαστική σύλληψη των μελλοντικών δυνατοτήτων και τις ικανότητες ανταπόκρισης σε αυτές τις δυνατότητες στο παρόν. Η φαντασιακή εικονοπλασία δυνατοτήτων εδραιώνει ένα πνεύμα επίκλησης και δημιουργεί μια αίσθηση προσδοκίας. Κάτι που εντείνεται σε μεγάλο βαθμό από την κατανόηση, ότι μέσω της φαντασίας καθίσταται δυνατή η δόμηση μιας γέφυρας στη συνείδηση ανάμεσα στον συγκεκριμένο, ορθολογικό νου και τα ανώτερα επίπεδα της ψυχής, της ενόρασης και της συνείδησης του Όλου, μέρος του οποίου αποτελούμε και είμαστε.

Οι παραδόσεις της σοφίας, στα θεμέλια κάθε φιλοσοφίας, Ανατολής και Δύσης, προσφέρουν καλά τεκμηριωμένες χαρτογραφήσεις της συνείδησης, καθώς αυτή εκτείνεται πέρα από τη διανόηση, τα συναισθήματα και τα ένστικτα για να συμπεριλάβει αλληλοσυμπλεκόμενες σφαίρες πνεύματος, ψυχής και προσωπικότητας· με σαφώς καθορισμένες διαδρομές ώστε να επιτύχουν τα ανθρώπινα όντα ολοκλήρωση και κάποιο βαθμό συγχώνευσης. Ωστόσο, πέρα ακόμη κι απ’ αυτούς τους πιο εσωτερικούς τομείς, υπάρχει μια αυξανόμενη αντίληψη της ανθρώπινης δυνατότητας για ενσυναίσθηση, συμπόνια και συνεργασία, με την προϋπόθεση ότι αυτές οι ποιότητες μπορούν να καλλιεργηθούν με την δέουσα προσοχή στις σχολικές τάξεις και τα εκπαιδευτικά περιβάλλοντα. Η ευρέως διαδεδομένη κατανόηση της Συναισθηματικής Νοημοσύνης, για παράδειγμα, αναγνωρίζει ότι τα άτομα μπορούν να διδαχθούν τις βασικές δεξιότητες της απόσπασης που απαιτείται προκειμένου να γίνουν παρατηρητές των δικών τους συναισθημάτων και των συναισθημάτων των άλλων, χρησιμοποιώντας «συναισθηματικές πληροφορίες για να καθοδηγήσουν τη σκέψη και τη συμπεριφορά και να ρυθμίσουν τα συναισθήματα ώστε να προσαρμοστούν στα περιβάλλοντα».(3) 

Η Πρωτοβουλία της UNESCO «Το Μέλλον της Εκπαίδευσης: Μαθαίνοντας να Γινόμαστε» (Futures of Education: Learning to Become) (4) είναι ένα πεδίο που επιβεβαιώνει ότι οι νέες προσεγγίσεις στην εκπαίδευση αναγνωρίζουν την ανάγκη προώθησης ενός περιεκτικού πνεύματος. Η Πρωτοβουλία έχει εκ φύσεως επικλητικό χαρακτήρα, ενθαρρύνοντας μια νέα νοοτροπία σχετικά με την καλύτερη προετοιμασία των νέων για ένα ακαθόριστο μέλλον και για τις ηθικές επιπτώσεις του τρόπου σκέψης μας για το μέλλον. Σχεδιασμένη με σκοπό την κινητοποίηση «της πλούσιας ποικιλομορφίας τρόπων ύπαρξης και γνώσης, ώστε να αξιοποιηθεί η συλλογική νοημοσύνη της ανθρωπότητας», η Πρωτοβουλία απευθύνεται σε ένα παγκόσμιο δίκτυο στοχαστών, καλώντας τους να «οραματιστούν εκ νέου με ποιον τρόπο η γνώση και η μάθηση μπορούν να διαμορφώσουν το μέλλον της ανθρωπότητας και του πλανήτη». Από το ξεκίνημά της το 2019, υπήρξε ένα ευρύ φάσμα διαβουλεύσεων με στοχαστές του τομέα της εκπαίδευσης και μέλη του κοινού, διαδικτυακές συναντήσεις και πρωτότυπη έρευνα, δημιουργώντας μια δυναμική ώθηση για αυτό που η UNESCO περιγράφει ως «Σκεπτόμενοι από κοινού ώστε να μπορούμε να ενεργούμε από κοινού, για να διαμορφώσουμε το μέλλον που θέλουμε». Στα σχέδια υπάγεται μια Διεθνής Επιτροπή που θα αναλάβει να συνθέσει τα διάφορα δεδομένα και να εκπονήσει μια Έκθεση έως τον Νοέμβριο του τρέχοντος έτους.

Ένα σημαντικό συμμετέχον μέλος στις διαβουλεύσεις της UNESCO είναι ο Γκερτ Μπίστα, συν-διευθυντής του Κέντρου Δημόσιας Εκπαίδευσης και Παιδαγωγικής στο Πανεπιστήμιο Maynooth της Ιρλανδίας και θεωρούμενος από ορισμένους ως «ένας από τους πιο σοβαρούς μελετητές και κριτικούς της εποχής μας».(5) Οι σύγχρονοι εκπαιδευτικοί συχνά απορρίπτουν την άποψη των σχολείων ως τόπους “ελέγχου”, όπου η γνώση ενός “σοφού από καθέδρας” (‘sage on the stage’) επιβάλλεται πάνω στις νεαρές διάνοιες, υποστηρίζοντας αντ’ αυτού την άποψη των σχολείων που παρέχουν μαθησιακά περιβάλλοντα, όπου οι εκπαιδευτικοί λειτουργούν απλά ως διαμεσολαβητές και παράπλευροι οδηγοί (a ‘guide on the side’), ανταποκρινόμενοι στις ανάγκες και τις επιθυμίες του σπουδαστή. Ο Μπίστα υποστηρίζει ότι, δεδομένων των κρίσεων που αντιμετωπίζει ο κόσμος, οι εκπαιδευτικοί πρέπει να προχωρήσουν πέρα από την διευ­κόλυνση της μάθησης και να “διδάξουν” ενεργά στους μαθητές τους τις δεξιότητες σκέψης που χρειάζονται εάν πρόκειται να καταστούν ελεύθεροι και υπεύθυνοι πολίτες, οι οποίοι κατανοούν τις συνέπειες και τις παραμέτρους των πράξεων τους, ώστε να μπορούν να επιλέγουν τον τρόπο ζωής τους στον κόσμο. «Είναι (μια) διδασκαλία που μας αποσπά από τον εαυτό μας, διακόπτοντας τις “ανάγκες μας”… [και] τις επιθυμίες μας και υπό αυτή την έννοια μας απελευθερώνει από τους τρόπους με τους οποίους προσδενόμαστε στις επιθυμίες μας ή καθοριζόμαστε από αυτές. Αυτό το επιτυγχάνει θέτοντας το ερώτημα, κατά πόσο αυτό που επιθυμούμε είναι πραγματικά επιθυμητό, τόσο για τον εαυτό μας όσο και για την ζωή που βιώνουμε με όποιον και ό,τι είναι διαφορετικό από εμάς».(6) 

Η συμβολή της Κέρι Φέισερ (Keri Facer) στο Εργαστήρι Ιδεών «Futures Project» της UNESCO έγκειται στον οραματισμό της, πώς θα ήταν η εκπαίδευση για «ένα διαφορετικό είδος ανθρώπου από αυτόν που έχουμε στο νου μας εδώ και ένα πολύ μεγάλο διάστημα». Θεωρεί, ότι οι σπουδαστές δεν είναι διαχωρισμένοι και μακριά ο ένας από τον άλλον και από τον κόσμο, αλλά «στενά σχετιζόμενοι» (deeply entangled) μεταξύ τους («οι άνθρωποι πάντοτε, και με συνεχώς αυξανόμενους τρόπους, σκέπτονται ο ένας με τον άλλο»), καθώς και με τις νεότερες τεχνολογίες που σήμερα αποτελούν μέρος των χρησιμοποιούμενων διαδικασιών για την προώθηση της σκέψης και της κατανόησης του κόσμου. Εξίσου συνδεδεμένοι είναι και με τη βιόσφαιρα, της οποίας την «προάσπιση και φροντίδα θεωρούν απαραίτητη για την διαρκή [τους] ανάπτυξη και ευημερία». Με βάση αυτές τις αναγνωρίσεις, η Φέισερ –καθηγήτρια Εκπαίδευσης και Κοινωνικού Μέλλοντος στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ στο Ηνωμένο Βασίλειο– υποστηρίζει ότι η εκπαίδευση πρέπει να γίνει κατανοητή «όχι σαν μια προετοιμασία για έναν γνωστό κόσμο αλλά ως μια πρακτική συνάντησης και αποκάλυψης. Μιας συνάντησης με τους υπόλοιπους παράγοντες στον κόσμο (ανθρώπινο, τεχνολογικό, υλικό και πέραν του ανθρώπινου), μέρος των οποίων αποτελούμε, όσο και μιας αποκάλυψης των δυνατοτήτων που ενυπάρχουν στον καθένα και του κόσμου των μορφών ύπαρξης που ενδέχεται να αναδυθούν από αυτή τη συνάντηση. Μπορούμε να θεωρήσουμε ότι η εκπαίδευση, βασισμένη καθώς είναι στην περιέργεια, την υπευθυνότητα και την αναζήτηση μιας ιδιαίτερης κλίσης σε έναν περισσότερο-από-­ανθρώπινο φυσικο-τεχνικό κόσμο, είναι μια αναζήτηση που συμβαίνει σε κάθε ηλικία και σε κάθε στάδιο της ζωής».(7)

Μια άλλη όψη του έργου της UNESCO, που συμβάλλει στον μετασχηματισμό της σκέψης για τα σχολεία και την εκπαίδευση, είναι ένα δεκαετές αναπτυξιακό πρόγραμμα προώθησης της Εκπαίδευσης για Βιώσιμη Ανάπτυξη (ΕΒΑ) με ορίζοντα το 2030, μεταξύ των εθνικών υπευθύνων χάραξης πολιτικής (8), με την αναγνώριση ότι η εκπαίδευση έχει να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στην διαμόρφωση της συνείδησης που θα καταστήσει εφικτούς τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης. Η ΕΒΑ για το 2030 υποστηρίζει προσεγγίσεις στην εκπαίδευση «που προάγουν την υπευθυνότητα και την ενεργό συμμετοχή σπουδαστών κάθε ηλικίας για πιο βιώσιμες κοινωνίες και για έναν υγιή πλανήτη». Τον Μάιο του τρέχοντος έτους, η Παγκόσμια Συνδιάσκεψη της UNESCO για την Εκπαίδευση προς τη Βιώ­σιμη Ανάπτυξη περιλάμβανε υπουργικές συσκέψεις Στρογγυλής Τραπέζης για την ΕΒΑ, καθώς και αναφορές εκπαιδευτικών για πρωτοβουλίες μετασχηματισμού αξιών και στάσεων που αφορούν την βιώσιμη ανάπτυξη. Η Διακήρυξη του Βερολίνου για την Προώθηση της Βιώσιμης Εκπαίδευσης, που επικυρώθηκε από μέλη εθνικών κυβερνήσεων κατά τη διάρκεια της Συνδιάσκεψης, αποδέχεται ότι «η εκπαίδευση είναι ένα πανίσχυρο εργαλείο θετικής αλλαγής νοοτροπίας και κοσμοθεώρησης και ότι μπορεί να υποστηρίξει την ολοκλήρωση κάθε διάστασης στη βιώσιμη ανάπτυξη, την οικονομία, την κοινωνία και το περιβάλλον, διασφαλίζοντας ότι οι αναπτυξιακές τροχιές δεν προσανατολίζονται αποκλειστικά στην οικονομική μεγέθυνση σε βάρος του πλανήτη, αλλά στην ευημερία όλων όσα περικλείονται σε αυτόν».(9)

Μία από τις αξίες όλης αυτής της συντονισμένης σκέψης, έρευνας και συνομιλίας μεταξύ εκπαιδευτικών απ’ όλο τον κόσμο είναι ότι διαμορφώνει και ξεκαθαρίζει ένα περιβάλλον σκέψης που το χαρακτηρίζει η προσδοκία και η επίκληση. Η προσοχή στρέφεται σε μελλοντικές δυνατότητες και στην επίδραση που αυτές οι δυνατότητες ασκούν στις επιλογές του τί και του πώς θα διδάσκεται στις σημερινές αίθουσες διδασκαλίας. Αυτή η προσοχή αναβαθμίζει την ικανότητα να οραματιζόμαστε έναν κόσμο στον οποίο οι μαθητές θα διδάσκονται πώς να γίνουν ο εαυτός τους, επιλέγοντας ελεύθερα να διαχειρίζονται τις επιθυμίες και τις παρορμήσεις τους, ανταποκρινόμενοι στον κόσμο όπως αυτός είναι και με μια αίσθηση του κόσμου όπως αυτός μέλλει να γίνει. Για όσους αναγνωρίζουν την πραγματικότητα της ψυχής και ενός ανώτερου βασιλείου ψυχών, στο οποίο βρίσκονται οι Φωτισμένες Παρουσίες του Χριστού, του Βούδα και άλλων δυνάμεων, το επικλητικό αυτό πνεύμα αποκτά ιδιαίτερο νόημα και σημασία. §

1. http://bit.ly/greattransformation
2. http://bit.ly/trulyone
3. http://bit.ly/adjustemoptions
4. http://bit.ly/UNESCOfutures
5. http://bit.ly/GBiesta
6. Gert Biesta, 'The Rediscovery of Teaching: On robot vacuum cleaners, non-egological education and the limits of the hermeneutical world view' in Educational Philosophy and Theory, 2016 Vol. 48, No. 4, 374–392; http://bit.ly/Biestateach
7. http://bit.ly/FacerUNESCO
8. http://bit.ly/UnescoESD
9. http://bit.ly/BerlinDec

 

Tο Παγκόσμιο Βασικό Πρόγραμμα Σπουδών: Η Εκπαίδευση του Μέλλοντος

Η Gloria Crook είναι ιδρύτρια και Πρόεδρος του Σχολείου Robert Muller.

Ο Αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών το 1989, δρ Ρόμπερτ Μύλλερ (Robert Muller), παρέθεσε μια ομιλία την ίδια χρονιά στο Σεμινάριο της Παγκόσμιας Καλής Θέλησης. Η ομιλία του έθεσε μια νέα, εκπληκτική προοπτική για την Εκπαίδευση ενώπιον των ενδιαφερομένων ακροατών: Το Παγκόσμιο Βασικό Πρόγραμμα Σπουδών (The World Core Curriculum).

Χαρακτηριστικά, είπε: «Η εργασία μου στα Ηνωμένα Έθνη ως επικεφαλής του Οικονομικού και Κοινωνικού Συμβουλίου των Ηνωμένων Εθνών (ECOSOC) εδώ και τριάντα χρόνια, παράλληλα με τη σημερινή μου θέση ως Αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας, μου έδειξαν ότι ένα Παγκόσμιο Βασικό Πρόγραμμα Σπουδών οφείλει να γίνει η Εκπαίδευση του Μέλλοντος για ολόκληρη την Ανθρωπότητα».

Όσο παράδοξο κι αν ακούγεται αυτό, χτύπησε στην καρδιά μου μια χορδή για το Σχολείο των Παιδιών που μόλις είχαμε ξεκινήσει στο Άρλινγκτον του Τέξας, για παιδιά γονιών που φοιτούσαν στη Σχολή Προαιώνιας Σοφίας. Η ιδέα του για το Παγκόσμιο Βασικό Πρόγραμμα Σπουδών εμπεριείχε κάθε αξία που ήδη είχαμε στο «Σχολείο του Κήπου του Μορύα».

Ο δρ Μύλλερ παρέθεσε ένα σχόλιο του αναγνωρισμένου εκπαιδευτικού δρα Μόρτιμερ Άντλερ (Mortimer Adler), προς τον ίδιο, όπου του έλεγε: «Αυτό το Παγκόσμιο Βασικό Πρόγραμμα Σπουδών που προτείνεις είναι αναμφίβολα η Εκπαίδευση του Μέλλοντος, φίλε μου – αλλά δεν πρόκειται ποτέ να εφαρμοστεί στη διάρκεια της ζωής μας!» Ο δρ Μίλλερ συμφώνησε με το εύλογο αυτό συμπέρασμα, τότε.

Το Παγκόσμιο Βασικό Πρόγραμμα Σπουδών του δρα Μύλλερ περιλάμβανε τέσσερις εφ’ όρου ζωής στόχους και κατηγορίες εκπαίδευσης:

I.     Το Πλανητικό Μας Σπίτι και η Θέση μας στο Σύμπαν.
ΙΙ.     Η Ενότητα ολόκληρης της Ανθρωπότητας.
III.     Η Θέση μας στον Χρόνο.
IV.     Το Θαύμα της Ατομικής Ανθρώπινης Ζωής..

Τα παραπάνω αποτελούν απλά ένα περίγραμμα προς διερεύνηση και διδασκαλία, καθώς οι Εκπαιδευτικοί θα κατανοούν τις Αρχές που διέπουν κάθε Κατηγορία Εκπαίδευσης.

I. Σε επίπεδο Εφαρμογής, κάθε κατηγορία θα πρέπει να θεωρείται ως βάση κατανόησης, ώστε κάθε ανθρώπινο ον να γνωρίζει το Οικουμενικό Πλαίσιο μέσα στο οποίο βρίσκεται από κοινού με άλλα ανθρώπινα όντα. Αυτή η 1η Κατηγορία, Το Πλανητικό μας Σπίτι και η Θέση μας στο Σύμπαν, μπορεί να μεταφέρει κάποιον μέσα στις περιοχές ενός ανεξερεύνητου διαστήματος και, επιπλέον, να δώσει σε ένα παιδί μια πραγματικά επιστημονική διάσταση για το πού βρίσκεται το «Σπίτι» όλων μας στη Γη, μέσα στην Οικουμένη ή το Άπειρο Διάστημα. Η μελέτη μπορεί να διεξαχθεί με όση πληρότητα και έκταση επιτρέπει η Επιστήμη και ένας Δάσκαλος μπορεί να παρουσιάσει εκπληκτικές Αλήθειες για την Ψυχή των Παιδιών ως μέρος ενός Άπειρου Σύμπαντος Αγάπης.

II. Η Ενότητα ολόκληρης της Ανθρωπότητας. Εδώ αποκαλύπτεται η στάση διαχωρισμού σε φύλα, φυλές και κουλτούρες. Στο Σχολείο, η διδασκαλία διεξάγεται από μια οπτική γωνία οικείας θεματολογίας –όπως με ζώα, γάτες και σκύλους. Οι σκύλοι μπορούν να είναι διαφόρων ειδών, μεγεθών, χρωμάτων και χαρακτήρων· όλοι τους είναι όμως «σκύλοι» – Ένα Είδος. Οι γάτες το ίδιο –πολλά μεγέθη, χρώματα γούνας, μακρύ ή κοντό τρίχωμα, του σπιτιού ή του δρόμου–αλλά όλες είναι «γάτες» – Ένα Είδος. Το ίδιο ισχύει και για τους ανθρώπους – πολλά μεγέθη, αναστήματα, χρώμα δέρματος, χρώμα μαλλιών, γλώσσες, αλλά όλοι είναι το ίδιο – ανθρώπινα όντα. Οι άνθρωποι αποτελούν, στο σύνολό τους, μέρος ενός Είδους. Η μελέτη των διαφορών μπορεί να είναι ευρεία ή περιορισμένη ανάλογα με τον Δάσκαλο, εντούτοις είναι θέμα κάθε παιδιού να αντιληφθεί ότι υπάρχει ένα Ανθρώπινο Είδος του οποίου, κάθε παιδί, αποτελεί μέρος.

III. Οι ευκαιρίες για Αποκάλυψη του Φωτός της Ψυχής στην 3η κατηγορία είναι εκπληκτικές! Σε γενικές γραμμές, Η Θέση μας στον Χρόνο θεωρείται και διδάσκεται, τώρα, ως ιστορία σε συνάρτηση με τις πράξεις ξεχωριστών ομάδων. Το Φως της Ψυχής διαφοροποιεί την οπτική γωνία για το εάν «Η ανθρωπότητα έκανε το ένα ή το άλλο σε αυτόν ή εκείνον τον τόπο, τη μια ή την άλλη Εποχή. Το Ανθρώπινο Είδος ήταν αυτό το Οποίο λειτουργούσε στο πέρας του Χρόνου. Ας αναλογιστούμε, για παράδειγμα, ότι αυτός που συμμετείχε στο ολοκαύτωμα κατά τη διάρκεια ενός παγκοσμίου πολέμου ήταν η «Ανθρωπότητα». Ολόκληρη η Ανθρωπότητα ήταν σε Δράση, ως ένα αμαθές και άσοφο Είδος.

Λαμβάνοντας υπόψη την κάθε πλευρά της ανθρώπινης ιδιοφυΐας, αντιλαμβανόμαστε ότι η Ανθρωπότητα ήταν Εκείνη που δημιούργησε τους Πίνακες Ζωγραφικής ενός Ρέμπραντ στο Χρονικό διάστημα της ζωής του. Ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι παρουσίασε τις διευρύνσεις της ανθρώπινης ιδιοφυΐας, ενώ ο Μιχαήλ Άγγελος κατασκεύασε εξαιρετικά γλυπτά ως μέρος του ανθρώπινου Είδους στην Εποχή του. Ο Σαλβαδόρ Νταλί πρόσθεσε μια νέα οπτική στην Ανθρώπινη Συνείδηση όσον αφορά το Είδος. Κάθε μεγαλειώδης και κάθε «επαίσχυντη» κατάσταση ήταν το Ανθρώπινο Είδος μέσα στον Χρόνο. Η προσθήκη του Πλάτωνα, του Σαίξπηρ και του Ντίκενς μας δίνει μια πληρέστερη απόδειξη της Ανθρώπινης Ιδιο­φυΐας.

Υπάρχουν αμέτρητες πτυχές της Ιστορίας, με τις οποίες μπορεί να συνδεθεί κάθε σπουδαστής μέσα στον Χρόνο. Για παράδειγμα, οι σπουδαστές του Σχολείου μας διδάσκονταν να παίζουν τον ρόλο σημαντικών ιστορικών προσωπικοτήτων, όπως ο Τζορτζ Ουάσιγκτον, ως εάν να έπαιρναν μέρος στην ιστορία της ζωής τους. Οι παιδαγωγοί θα πρέπει να επεκτείνουν τις απόψεις τους σε πολύ μεγαλύτερης κλίμακας Διευρύνσεις του Είδους, προκειμένου κάθε σπουδαστής να κατανοήσει τη δική του θέση και ρόλο. 

IV. Το Θαύμα της Ατομικής Ανθρώπινης Ζωής αποκαλύπτει τις πολλές όψεις της ψυχής με μια εξελικτική έννοια. Οι άνθρωποι ξεκινούν ως μικρά άνοα και ενστικτώδη όντα. Στη συνέχεια, ανάλογα με τις ατομικές μας αντιδράσεις ο καθένας, αποκτούμε συναισθήματα. Εν συνεχεία, ανακαλύπτουμε τη δύναμη του νου και σκεπτόμαστε με έναν υλικό, ιδιοτελή τρόπο για ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα. Έπειτα, έχουμε τη δυνατότητα να προοδεύσουμε στην Ενόραση, με την Βουδική έννοια της αγνής Αγάπης. Τελικά, μπορούμε να κατακτήσουμε την Μοναδική αίσθηση Ολότητας με Κάθε Ζωή. Εξακολουθούμε να είμαστε Άτομα κι εντούτοις είμαστε Ένα με την Συνολική Ύπαρξη.

Το «Παγκόσμιο Βασικό Πρόγραμμα Σπουδών» αποτέλεσε τη βάση της βράβευσης του δρα Μύλλερ με το Βραβείο Ειρήνης των Ηνωμένων Εθνών για την Εκπαίδευση το 1989. Χρησιμοποιώντας την στοχαστική σκέψη, όσον αφορά τις δυνατότητες και το βάθος που καλύπτει κάθε μία από τις τέσσερις ξεχωριστές κατηγορίες, τα ανθρώπινα όντα μπορούν επιβεβαιώσουν την εγκυρότητα αυτού του Βραβείου.

Αφού επιστρέψαμε στο Τέξας και παρουσιάσαμε το Πρόγραμμα Σπουδών στο διαθέσιμο και έγκριτο Διδακτικό μας Προσωπικό, ξεκινήσαμε εθελοντικά την εφαρμογή του. Διακρίνοντας τις παρουσιαζόμενες παγκόσμιες δυνατότητες, ανακοινώσαμε την από πλευράς μας εφαρμογή του και ζητήσαμε από τον δρα Μύλλερ να ονομάσουμε το Σχολείο μας για Παιδιά, «Το Σχολείο Ρόμπερτ Μύλλερ». Το συναινετικό του σχόλιο δεν ξεχνιέται – «Με καταστήσατε Αθάνατο ενόσω είμαι ακόμη εν ζωή!»

Οι Έγκριτοι Δάσκαλοί μας εφάρμοσαν σε εθελοντική βάση το Παγκόσμιο Βασικό Πρόγραμμα Σπουδών επί δεκαέξι χρόνια, από το οποίο Τελειόφοιτοι πέρασαν για σπουδές στο Κολέγιο. Το Σχολείο είχε πλήρως εγκεκριμένη άδεια λειτουργίας από τη Ένωση Κολεγίων και Σχολείων (Southern Association of Colleges and Schools) για την περίοδο από τη «Γέννηση μέχρι την 12η Τάξη». Η τελευταία έκδοση Το Παγκόσμιο Βασικό Πρόγραμμα Σπουδών, Ιδρύματα, Εφαρμογή και Πηγές (The World Core Curriculum, Foundations, Implementation and Resources) ολοκληρώθηκε το 2000 και διατίθεται από το Σχολείο. Στην έκδοση αυτή περιλαμβάνεται ολόκληρη η Έκθεση Διαπίστευσης.

Στη διάρκεια αυτών των δεκαέξι ετών υπήρξαν εντυπωσιακές περιπτώσεις, όπου το Παγκόσμιο Βασικό Πρόγραμμα Σπουδών ενέπνευσε τη Συνείδηση της Ψυχής! Η μία φορά ήταν κατά τη διάρκεια της πραγματοποίησης ενός εργαστηρίου μικρής κλίμακας για εκπαιδευτικούς. Οι μαθητές ξεκίνησαν με ασκήσεις τάι τσι στον μεγάλο προαύλιο χώρο του Σχολείου, ενώ ένας νεαρός σπουδαστής πρόσφερε χείρα βοηθείας σε κάθε εκπαιδευτικό. Στο τέλος, ένα μικρό αγόρι είπε στην εκπαιδευτικό του να «κρατήσει και τα δύο χέρια πάνω στην καρδιά της και ύστερα να στείλει την αγάπη της καρδιάς της στην Γειτονιά –έπειτα– σε μεγαλύτερες και ακόμη μακρύτερες αποστάσεις έως ότου σηκώσει τα χέρια της – στέλνοντας την Αγάπη της καρδιάς της στον Κόσμο Όλο!» Στη συνέχεια, της είπε, σε πολύ σοβαρό τόνο, «Μην το ξεχνάς ποτέ αυτό! Είναι το πιο σημαντικό πράγμα που κάνουμε εδώ!» Εκείνη, ενθουσιάστηκε με την ειλικρίνεια αυτού του οκτάχρονου αγοριού! Αργότερα ανέφερε τα σχόλιά του στους συμμετέχοντες του Εργαστηρίου.

Το παγκοσμίως συνεχιζόμενο πρότυπο Παγκόσμιας Εκπαίδευσης και Σχέσεων εκφράζεται μέσα από το «Παγκόσμιο Μαθητικό Μοντέλο των Ηνωμένων Εθνών» (Global Elementary Model United Nations - GEMUN), που πλέον διανύει το 32ο έτος του, ενώ από το 1988 έχει συμπεριλάβει περισσότερα από 10.000 παιδιά (από την 4η έως την 8η τάξη) στην Ετήσια μελέτη, συζήτηση και επίλυση παγκόσμιων θεμάτων σε κάθε είδους προβληματικές σχέσεις που αντιμετώπισαν τα πραγματικά Ηνωμένα Έθνη στη Νέα Υόρκη!

Η πρόσβαση στο GEMUN διεξάγεται με εγγραφή μέσω του Συντονιστή (Μάρτι Κόκρελ – Marti Cockrell), ο οποίος στη συνέχεια εγκρίνει την επιλογή μιας Χώρας, υιοθετώντας τις αξίες Της, γραπτές εισηγήσεις και συζητήσεις, καθώς και Ψηφίσματα επίλυσης προβλημάτων για ένα Ετήσιο Μοντέλο Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών. Η Διάσκεψη πραγματοποιείται συνήθως σε ένα Πανεπιστήμιο του Τέξας, ικανό να φιλοξενήσει 500 συμμετέχοντες από κάθε περιοχή των ΗΠΑ, από κοινού με άλλους μαθητές Σχολείων απ’ όλο τον πλανήτη.

Το κύριο εμπόδιο για μεγαλύτερη συμμετοχή είναι το κόστος των πτήσεων για τους συμμετέχοντες, χορηγούς, φίλους και γονείς, καθώς και τα καταλύματα για το χρονικό διάστημα παραμονής τους στις Ηνωμένες Πολιτείες. Από πλευράς μας, καλύπτουμε την ανάγκη για τις βίζες Πρόσκλησης, κι επίσης εκδίδουμε το Εγχειρίδιο του Αντιπροσώπου (Delegate’s Handbook) για τους συμμετέχοντες κάθε χρόνο. Οι Μαθητές Τοπικών Γυμνασίων προσφέρουν εθελοντική εργασία στη Γραμματεία των Επιτροπών GEMUN και συνεργάζονται στενά με τον εκλεγμένο Γενικό Γραμματέα.

Η Σχολή Προαιώνιας Σοφίας συντονίζει Εγγραφές στο GEMUN, Ασφάλιση, παροχή φιλοξενίας του Κολεγίου σε δωμάτια, αμφιθέατρο για ομαδικές συναντήσεις, εργαστήρια για ενδιαφερόμενους σπουδαστές, Ιστοσελίδες εθελοντών κ.λπ. 

Λόγω της πανδημίας του Covid-19, η διά­σκεψη GEMUN θεώρησε αναγκαίο να πραγματοποιηθούν όλες οι συναντήσεις δια­δικτυακά μέσω ZOOM. Αυτό αποδείχθηκε επιτυχές, συν την τεράστια εξοικονόμηση πολλών εξόδων. Περισσότερο αρνητική ήταν η πλευρά της έλλειψης προσωπικής επαφής μεταξύ των συμμετεχόντων, η οποία πάντοτε προσφέρει χαρά και ευχαρίστηση στους νέους σπουδαστές.

Πιστεύουμε ότι το «Παγκόσμιο Βασικό Πρόγραμμα Σπουδών» θα αποτελέσει πραγματικά μια Αποκάλυψη του Φωτός της Ψυχής στην Εκπαίδευση για το Μέλλον της Ανθρωπότητας. § 

Ιστοσελίδα: theschoolofagelesswisdom.org (A 501(c)(3) website; EIN:75-1538044)

Ταχυδρομική Διεύθυνση: The Robert Muller School (OR) The School of Ageless Wisdom, 6005 Royaloak Dr., Arlington, TX 76016-1035, USA

Oι δάσκαλοι στα σχολεία οφείλουν να μιλούν για τη δύναμη της υψηλής αγωνιστικότητας. Πρέπει να συστήσουν στιγμές σιωπής, κατά τις οποίες τα παιδιά μπορούν να κατευθύνουν τις σκέψεις τους στο Ωραίο. Τέτοιες στιγμές μπορούν να προκαλέσουν τους πύρινους σπινθήρες της καρδιάς τους.
(ΥΠΕΡΓΗΙΝΟ IV, Στροφή 853)