Σκέψεις για την Καλή Θέληση και την Κρίση του Νερού

Όταν οι καιροί είναι κρίσιμοι το Νερό αρχίζει να μιλάει, απαιτώντας προσοχή. Σε κάποιες περιοχές (Ινδία και Μπαγκλαντές, άνυδρες περιοχές των ΗΠΑ, στην Πόλη του Μεξικό) υπάρχει μία προφανώς αναπόφευκτη ροπή για «σύγκρουση σε αργή κίνηση».¹ Υδροφόροι ορίζοντες και υδροφορείς, που χρειάστηκαν εκατομμύρια χρόνια να δημιουργηθούν, στραγγίζονται μέχρι να εξαντληθούν. Η συντριπτική υπεροχή της βραχυπρόθεσμης σκέψης στις κυβερνήσεις, τις επιχειρήσεις και τη γεωργία, τροφοδοτούμενη από τη συνεχιζόμενη επικράτηση της αίσθησης της χωριστικότητας, λειτουργεί ως πέπλο που περιορίζει την ικανότητά μας να ανταποκριθούμε στην επαπειλούμενη έλλειψη του νερού.

Μεσούντος αυτού του επείγοντος σεναρίου, το ίδιο το Νερό γίνεται Δάσκαλός μας. Το Νερό μας καλεί σε συνεργασία (αυθεντική, πραγματική συνεργασία) απαιτώντας να αναπτυχθεί μια καινούργια ευαισθησία στη ροή της ζωής μέσω των εκ πρώτης όψεως χωριστών κόσμων των κυττάρων, ανθρώπων και κοινοτήτων ανθρώπων, ζώων και φυτών. Μπορούμε να φανταστούμε τον εαυτό μας, σαν είδος, να αρχίζει να ακούει αυτό το κάλεσμα –και στη διάρκεια αυτής της διαδικασίας να εκτιμούμε και να σεβόμαστε το Νερό ως ύπαρξη– σε τέτοια έκταση ώστε οι κυβερνητικοί, επιχειρηματικοί, γεωργικοί και αστικοί σχεδιασμοί να καταστήσουν τη συντήρηση και σοφή διαχείριση της χρήσης του νερού, άμεση προτεραιότητα; Κυρίως, μπορεί να μας αγγίξει η έμφυτη ομορφιά του στοιχείου Νερό – και να δούμε αυτή την ομορφιά μέσα από τα μάτια της επιστήμης αλλά και μέσα από τα μάτια του ποιητή, του καλλιτέχνη και του φυσιοδίφη;

Πριν δεκάξι χρόνια η Παγκόσμια Καλή Θέληση δημοσίευσε το Ενημερωτικό Δελτίο Με τη Χάρη του Νερού. Η κατάσταση τότε ήταν κρίσιμη, τα προβλήματα της έλλειψης και της μόλυνσης του νερού ήταν άσχημα και χειροτέρευαν. Γινόταν αναφορά στα προβλήματα, σε πρωτοβουλίες για τη λύση των προβλημάτων και, στην καινούργια κατανόηση της σχέσης με το ρευστό, ζωογόνο νερό. Ήταν μια ιστορία επαπειλούμενης κρίσης αλλά και ελπίδας.

Ποιες είναι λοιπόν οι σχέσεις μας με το στοιχείο Νερό τώρα, το 2013; Πώς εργαστήκαμε ως είδος και ως κοινότητες και έθνη με την ενέργεια της καλής θέλησης σε ανταπόκριση των προβλημάτων που φανερά ήταν σοβαρά το 1997 και σε τροχιά εκθετικής αύξησης;

Το πρόβλημα της σχέσης του ανθρώπου με το νερό, στη δεύτερη αυτή δεκαετία του εικοστού πρώτου αιώνα, έγκειται στο ότι η ένταση που έχει η ζήτησή μας για νερό έχει διακόψει τον υδρολογικό κύκλο. Η καλλιέργεια και κυρίως η εντατική γεωργία δημιουργεί το 70% περίπου της παγκόσμιας δαπάνης φρέσκου (καθαρού) νερού – κάποιες χώρες χρησιμοποιούν ως και το 90% του φρέσκου (καθαρού) νερού. Ωστόσο, λόγω της αύξησης του πληθυσμού, της αστικοποίησης και της οικονομικής ανάπτυξης, οι διατροφικές απαιτήσεις αναμένεται να αυξηθούν μέχρι και 50% ως το 2030 και να φτάσουν στο ιλιγγιώδες 70% ως το 2050. Πόση δημιουργικότητα, πόσες επενδύσεις και οράματα είναι εστιασμένα στην αντιμετώπιση των αναγκών για νερό ενός ταχέως αυξανόμενου ανθρώπινου πληθυσμού που απαιτεί οικονομική αύξηση και γεωργική επέκταση και στον αγώνα να υπάρξουν βασικά επίπεδα υγιεινής για όλους. Ελάχιστη, σε σύγκριση με τα παραπάνω, ενέργεια δαπανάται σε σχέδια για τη συντήρηση και βιώσιμη χρήση των πολύτιμων υδάτινων αποθεμάτων, τη ρύθμιση των δυνάμεων της αγοράς και το σχεδιασμό νόμων, συνθηκών και δομών που θα βεβαιώσουν ότι θα μπορέσει να εξασφαλιστεί, και τώρα και στο μέλλον, το ανθρώπινο δικαίωμα στο νερό. Είναι ανάγκη να σκίσουμε το πέπλο στη σκέψη μας που εμποδίζει την ικανότητα μας να ανταποκριθούμε στην κρίση του νερού και να δράσουμε με βάση τη συνείδηση μας, επιτρέποντας στην καλή θέληση να καθοδηγεί τη σκέψη και το σχεδιασμό.

Η καλή θέληση είναι μια φυσική και απλή ιδιότητα της θέλησης και της καρδιάς που είναι ευρέως (ασφαλώς όμως όχι πάντοτε) παρούσα στη ζωή των ανθρώπων, των κοινοτήτων και των επαγγελματικών χώρων – αρκετά διαφορετική από τις συναισθηματικές ιδέες της«κοινωνικά αποδεκτής» συμπεριφοράς. Είναι τόσο θεμελιώδες μέρος της ανθρώπινης φύσης που, όμως, συχνά υποτιμάται και γι' αυτό το λόγο δε μπορούμε να καταλάβουμε το ρόλο που παίζει σε διάφορα επίπεδα εκλέπτυνσης, εστιασμού και ζωντάνιας. Προκειμένου να αντιληφθούμε την παρουσία της καλής θέλησης πρέπει να την αναζητήσουμε, να ασκήσουμε τη φαντασία, να αναπτύξουμε ματιά αγάπης καθώς βλέπουμε τη δυναμική των σχέσεων σε ένα θέμα όπως το νερό – και παρατηρούμε τη φυσική φροντίδα για το καλό του συνόλου και την επίμονη θέληση να αφυπνίσει στις κοινότητες το δυναμικό για μια καινούργια, βιώσιμη σχέση με το νερό.

Καινούργιες ανακαλύψεις για τη φύση του νερού αποκαλύπτουν ότι το νερό όχι μόνο μας μιλάει, αλλά και μας ακούει, με την έννοια ότι οι ίδιες οι σκέψεις και οι επιθυμίες μας εντυπώνονται σε αυτό το κινούμενο, πλανητικό αίμα. Ο Ιάπωνας επιστήμων και συγγραφέας Μασάρου Εμότο κατέδειξε το αποτέλεσμα των ανθρώπινων σκέψεων και συναισθημάτων στη γεωμετρική δομή του νερού. Ο Δρ Εμότο εξέθεσε νερό (μέσα σε γυάλινα δοχεία) σε διάφορες λέξεις, εικόνες ή μουσική και μετά το πάγωσε και εξέτασε την αισθητική των κρυστάλλων που προέκυψαν, με φωτογραφίες από μικροσκόπιο. Ανακάλυψε, έκπληκτος, ότι η γεωμετρία των υδάτινων κρυστάλλων ήταν όμορφη ή άσχημη ανάλογα με τις θετικές ή αρνητικές λέξεις ή σκέψεις.

Κάποια επιστημονική κατανόηση αυτών των ενδιαφερόντων ιδιοτήτων του νερού φαίνεται να παρουσιάζει η ερευνητική ομάδα του Τζέραλντ Πόλακ, στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον. Η ομάδα ανακάλυψε ότι στην επιφάνειά του το νερό είναι μια δομή ζελατινώδης όχι απλά με πάχος λίγα μοριακά στρώματα αλλά κάτι περισσότερο εκτεταμένο, της τάξης των δύο ή τριών εκατομμυρίων στρωμάτων. Το δομημένο αυτό νερό είναι μια ιξώδης ουσία που φέρει αρνητικό ηλεκτρικό φορτίο – ουσιαστικά αποκτά την ιδιότητα του υγρού κρυσταλλικού ημιαγωγού. Αυτό βοηθά να εξηγηθεί η μεταφορά πληροφοριών στην επιφάνεια του νερού μέσω ηλεκτρομαγνητικών πεδίων όπως το φως. Και δεν υπάρχει λόγος να μην υφίσταται και μια λεπτοφυέστερη αντιστοιχία αυτής της διαδικασίας που να σχετίζεται με την ανθρώπινη σκέψη και συγκίνηση στη γραμμή των ανακαλύψεων του Δρ. Εμότο.

Τα ευρήματα των δύο αυτών επιστημόνων αντιστοιχούν τέλεια με την πνευματική αρχή «η ενέργεια ακολουθεί και συμμορφώνεται με τη σκέψη» και βοηθούν ως υπενθύμιση της ευθύνης του καθένα μας για τη σκέψη μας στο πλαίσιο του συνόλου. Ως ανθρώπινα όντα επικοινωνούμε με το νερό μέσω των σκέψεων και των συναισθημάτων μας. Διανοητές του πνεύματος και στην Ανατολή και τη Δύση έχουν εξακριβώσει από παλιά ένα λεπτότερο ενεργειακό πεδίο πίσω από το πυκνό υλικό, που άλλοι το ονομάζουν συμπαντικό ρευστό και άλλοι αιθέρα. Εάν ισχύει αυτό, τί αποτέλεσμα θα πρέπει να έχουν οι σκέψεις μας στον αιθέρα, το λεπτοφυέστερο αντίστοιχο του νερού, και τί αποτέλεσμα μπορεί να έχει η ενέργεια της καλής θέλησης πάνω του; Μπορούμε να πούμε πως η καλή θέληση, που κυκλοφορεί μέσω των αιθέρων, διεγείρει τη φυσική τάση του ανθρώπου να είναι ευαίσθητος στην καλοσύνη, την ομορφιά και την αλήθεια. Τα πέπλα της πλάνης (κληρονομημένοι, συνηθισμένοι τρόποι σκέψης) που κρύβουν το αληθινό, μας εμποδίζουνσε αυτή τη φυσική ευαισθησία, όπου συνειδητοποιείται αυτό που μπορεί να ονομαστεί ψυχή, και τότε η αίσθηση του ιερού χάνεται.

Μπορούμε, λοιπόν, να ακούσουμε το κάλεσμα του Νερού ως άτομα, ενώ ταυτόχρονα να φανταζόμαστε ότι και άλλοι ακούνε μαζί μας, και να οραματιζόμαστε ένα ρεύμα ευαισθησίας στο κάλεσμα που ρέει μέσα από ένα πλατύ πεδίο ανθρώπινης συνείδησης σαν σύνολο; Καθώς αρχίζουμε να βλέπουμε το δίκτυο της εστιασμένης καλής θέλησης με σαφήνεια μπορούμε να τρέφουμε αυτό το δίκτυο κρατώντας το συνειδητά στο φως και βρίσκοντας κατάλληλους τρόπους για να το υποστηρίξουμε δραστήρια στον κόσμο.

Εδώ υπάρχουν κάποιες πηγές και αρκετές προτάσεις:

>> Μια ανασκόπηση της κρίσης που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα ως αποτέλεσμα της αυξανόμενης έντασης της ζήτησής μας για φρέσκο νερό και ενημέρωση για την ανταπόκρισή μας στην κρίση αυτή υπάρχει σε μια ευρεία γκάμα βιβλίων – δες π.χ. (http://www.amazon.com/Global-Water-Crisis-Books/lm/R25CZZZJYYKB86). Συνιστάται ιδιαίτερα: Maggie Black και Janet King, The Atlas of Water : Mapping the World’s Most Critical Resource (2009); Sandra Postelκαι Brian Richter, Rivers for Life (2003); Maude Barlow, Blue Covenant: The Global Water Crisis and the Coming Battle for the Right to Water (2008). Δες ακόμη το πρόσφατο άρθρο του Λέστερ Μπράουν του Earth Policy Institute on Peak Water (http://www.guardian.co.uk/global-development/2013/jul/06/water-supplies-shrinking-threat-to-food)

>> Για την παγκόσμια προοπτική του προβλήματος και πρωτοβουλίες καλής θέλησης που επιδιώκουν να λύσουν το πρόβλημα προτείνουμε την ιστοσελίδα για το Νερό, των ΗΕ
(www.UNwater.org). Αυτό το έτος, το 2013, είναι το Διεθνές Έτος Συνεργασίας για το Νερό
(http://www.unwater.org/water-cooperation-2013/en/), και εστιάζεται στην ανάγκη για συνεργασία μεταξύ χρηματιστών, κοινοτήτων και εθνών στη διατήρηση του νερού. Δες επίσης την τεράστια ποικιλία των ιστοσελίδων από αστικά κοινωνικά δίκτυα που ανταποκρίνονται στην κρίση του νερού – μια καλή αρχική καταχώρηση υπάρχει στο: http://greatist.com/health/27-water-crisis-orgs-follow-right-now. Δες επίσης τον κατάλογο στο: http://www.ecoiq.com/onlineresources/center/water/ngos.html, και
http://waterfortheages.org/international-water-organizations/. Ένας ενδιαφέρων ιστότοπος, επειδή παρουσιάζει εναλλακτικές κοινωνικές προσεγγίσεις στην κρίση του νερού, είναι ο
http://www.blueplanetproject.net/

>> Πίσω από αυτή την εξερεύνηση της κρίσης του νερού και της ανταπόκρισης της ανθρωπότητας σε αυτή την κρίση, υπάρχει μια βαθύτερη ιστορία για την, εκ θεμελίων, καινούργια κατανόηση του στοιχείου του νερού που παρατηρεί τις λεπτές του ποιότητες και τις ενέργειες που αποδεσμεύει. Μια ομάδα σημαντικών επιστημόνων, κυρίως η επιστήμων της γενετικής και βιολόγος Δρ Μάε-Γουάν Χο και ο βιοτεχνολόγος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον Δρ Τζέραλντ Πόλακ, πρωτοπορούν σε καινούργιες εξελίξεις στην κατανόηση της φυσικής και της χημείας του νερού.

Η Μάε-Γουάν Χο γράφει για αυτή την καινούργια, αναπτυσσόμενη επιστήμη του νερού ότι είναι θεμελιώδης για να κατανοήσουμε τη ζωή. Είναι ο τρόπος, το μέσον και το μήνυμα της ζωής. Περιγράφει το νερό σαν το ουράνιο τόξο μέσα μας που καθρεπτίζει αυτό που βρίσκεται στον ουρανό. Αν και το νερό παίζει κεντρικό ρόλο στην κατανόηση της κυτταρικής βιολογίας και βιοχημείας σχεδόν οτιδήποτε έχουμε μάθει σχετικά με αυτό, δεν συμπεριλαμβάνεται σε κανέναν από τους συμβατικούς απολογισμούς αυτών των επιστημών. Το πρόσφατο βιβλίο της Living Rainbow H20 (2012) συνθέτει τα τελευταία ευρήματα της κβαντικής φυσικής και της χημείας του νερού και εξερευνά θέματα όπως η ομοιοπαθητική και η μνήμη του νερού, το νερό και ο ηλεκτρισμός και η νέα εποχή της αλχημείας στο νερό. Η Μάε-Γουάν Χο είναι επίσης ζωγράφος για πάνω από 40 χρόνια και το όραμά της είναι να ενοποιήσει την επιστήμη, την τέχνη και τις ανθρωπιστικές σπουδές με τρόπο που να δημιουργείται συνοχή. Έχει την ευθύνη για μια πολύ δημοφιλή ετήσια γιορτή τέχνης/επιστήμης/μουσικής στο Σάουθγουορκ, στο Λονδίνο, ΗΒ, την Colours of Water, με επίκεντρο το στοιχείο του νερού. Για λεπτομέρειες (http://coloursofwater.info/).

Ο καθηγητής Πόλακ έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος της ζωής του στη μελέτη της δομής των μορίων του νερού, ιδιαίτερα στις ακμές των μορίων και τα μεσοδιαστήματα όπου αλληλεπιδρούν τα μόρια του νερού. Οι έρευνές του αποκαλύπτουν διάφορες καταστάσεις του νερού, «τακτικό νερό» και «μαζικό νερό» με διαφορετικά ηλεκτρικά φορτία, ενώ υποστηρίζει πως οι παρατηρήσεις που έχει κάνει στο εργαστήριο είναι θεμελιώδεις για κάθε επιστήμη όπου ενέχεται το νερό και το φως. Εδώ συμπεριλαμβάνεται, όχι μόνο η φυσική, αλλά και η βιολογία, η ιατρική ακόμη και η κοσμολογία. Πολλές από τις πρόσφατα ανακαλυφθείσες ιδιότητες του νερού ενισχύονται και διατηρούνται μέσω του φωτός, τ.ε. του ηλιακού φωτός ή άλλων μορφών ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας. Περισσότερα (http://faculty.washington.edu/ghp/).

Το εξαιρετικό περιοδικό με 146 σελίδες και εξαιρετική εικονογράφηση Science to Sage: Water Revolution (Δεκέμβριος 2012) http://sciencetosagemagazine.com/?p=955 παρέχει μια καλή εισαγωγή στις διάφορες προοπτικές, της καινούργιας κατανόησης του νερού.

>> Το νερό το έχουν τιμήσει όλες οι μεγάλες μυθικές και θρησκευτικές παραδόσεις ως μια έκφραση του ιερού και ως ένα στοιχείο που φέρει κρυμμένο νόημα και σημασία. Με αυτό στο νου ΜΚΟ στο Νταρτζήλινγκ, στην Ινδία, τήρησαν την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών στις 5 Ιουνίου φέτος με ένα δρώμενο στο Κέντρο Καλής Θέλησης του Νταρτζήλινγκ που εστιαζόταν στην ευρέως, ακόμη και σήμερα, διαδεδομένη στις κοινότητες των επαρχιακών χωριών λαϊκή αντίληψη για την ιερότητα, την καθαρότητα και την αγνότητα των πηγών του νερού, την Τσόκχο Πανί. Για να λυθούν τα προβλήματα της έλλειψης και κατασπατάλησης του νερού, αλλά και της διάθεσης των απορριμμάτων και άλλων περιβαλλοντικών θεμάτων στην επαρχία του Νταρτζήλινγκ πρέπει να γαλουχηθεί και να αφυπνιστεί εκ νέου η αρχαία εκείνη ευαισθησία στο Τσόκχο Πανί. Περισσότερα στο https://www.facebook.com/darjeelinggoodwill.centre.

Αν και η κυρίαρχη επιστήμη δεν το έχει αναγνωρίσει, μπορεί κανείς να πει πως, κατά μία έννοια, το τρεχούμενο νερό επιτελεί αυτή την επικοινωνιακή λειτουργία μεταξύ όλων των οργανισμών, ομάδων οργανισμών, πληθυσμών, φυσικών βασιλείων και του κόσμου ολόκληρου, δημιουργώντας ένα δίκτυο ευαισθησίας ανάμεσα σε όλη τη ζωή, ακόμη και ανάμεσα στη ζωή της Γης και του Σύμπαντος, άρα δεν συμβαίνει τίποτε χωρίς να επηρεάζει και άλλες διαδικασίες· το νερό συνδέει τα πάντα. Μπορεί ακόμη και να κατευθύνει την εξέλιξη. Άλικ Μπαρθόλομιου (στο Science to Sage : Water Revolution, σ. 23).

1. http://www.irinnews.org/report/95990/water-prepare-to-face-shocks (αγγλικός ιστότοπος)