Ενημερωτικό Δελτίο 2020 #1: Προβλήματα της Ανθρωπότητας, Παγκόσμιες Λύσεις


Η προσοχή του κόσμου έχει καθηλωθεί από την πανδημία του Κορωνοϊού. Λόγω της έντασής της, έχει ρίξει φως σε ορισμένα κρίσιμα ζητήματα που πρέπει να λύσει η ανθρωπότητα, εάν θέλουμε να οικοδομήσουμε ένα μέλλον που να λειτουργεί για όλους, όπως η εύρεση μιας υγιούς ισορροπίας μεταξύ των ανθρώπινων αναγκών και της ροής του κεφαλαίου στην οικονομία. Βασικός σκοπός της Παγκόσμιας Καλής Θέλησης, είναι να αποκαλύψει τις υποκείμενες αιτίες των παγκόσμιων προβλημάτων, εμπνέοντας την ανθρωπότητα να διαμορφώσει φωτισμένες λύσεις.

Ένας από τους τρόπους πραγματοποίησής του, είναι μέσω του προγράμματος σπουδών μας που αντλεί έμπνευση από το βιβλίο Τα Προβλήματα της Ανθρωπότητας . Προσφέρεται σε κάθε άνθρωπο καλής θέλησης ως ένα μέσο μερισμού σε μια καθορισμένη παγκόσμια υπηρεσία.
Επί του παρόντος αποτελείται από επτά ενότητες μελέτης – ία εισαγωγική ενότητα, ακολουθούμενη από έξι βασικούς τομείς προβλημάτων, όπως προσδιορίζονται στο βιβλίο:

•     Η Ψυχολογική Ανανέωση των Εθνών
•     Παιδιά, Νεολαία και Εκπαίδευση
•     Κεφάλαιο, Εργασία και Απασχόληση
•     Οι Μειονότητες
•     Οι Εκκλησίες και η Οργανωμένη Θρησκεία
•     Διεθνής Ενότητα

Αυτά τα πεδία προβλημάτων δεν αφορούν αποκλειστικά κάποιο έθνος ή ομάδα, αλλά ολόκληρη την ανθρωπότητα. Αποτελούν μέρος της δημόσιας συζήτησης σε κάθε χώρα, σε κάθε μορφής φυσικό και ψηφιακό μέσο. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, το μέλλον επαφίεται σε ανθρώπους καλής θέλησης και σ’ έναν θετικό, ηγετικό ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν σ’ έναν τέτοιο προβλη-ματισμό και συζήτηση, κομίζοντας πνευμα-τική κατανόηση στην παγκόσμια διένεξη.

Το βιβλίο γράφτηκε κατά τη διάρκεια και αμέσως μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και η διαίρεσή του σε έξι τομείς προβλημάτων είναι κάπως τεχνητή, διότι καθώς οδεύουμε στην εποχή του Υδροχόου, μια πιο συνθετική κοσμοθεωρία αποκαλύπτει τις περίπλοκες αμοιβαίες σχέσεις που υπάρχουν ανάμεσα σε κάθε τομέα της ανθρώπινης σκέψης και δράσης. Ως αποτέλεσμα, πολλοί άνθρωποι αντιλαμβάνονται νέες εκφάνσεις και προεκτάσεις αυτών των προβλημάτων. Ένα προφανές παράδειγμα είναι η αναδυόμενη αναγνώριση ότι οι σχέσεις μας με το ζωικό, φυτικό και ορυκτό βασίλειο στερείται ισορροπίας, οδηγώντας σε μια κλιματική αλλαγή και στην καταστροφή τόσο της βιοποικιλότητας όσο και της ακεραιότητας πολλών οικοσυστημάτων. Ωστόσο, αυτό το πλαίσιο προσφέρει ένα χρήσιμο σημείο εκκίνησης για να αναλογιστούμε τα κύρια θέματα που πρέπει να επιλύσει η ανθρωπότητα, εάν πρόκειται να οικοδομήσουμε έναν πιο δίκαιο, ισότιμο και ειρηνικό κόσμο. Και, οι θεμελιώδεις αρχές που επισημαίνονται στο βιβλίο παραμένουν διαχρονικά επίκαιρες.

Για να είναι χρήσιμη αυτή η προσέγγιση, είναι σημαντικό να απορρίψουμε μια επιφανειακή ερμηνεία των γεγονότων και να αναζητήσουμε αντ’ αυτού τις υποκείμενες αιτίες. Αυτό απαιτεί την ικανότητα να διεισδύουμε στον κόσμο της σημασίας και να μεταφέρουμε την φωτισμένη κατανόηση και κατεύθυνση της ψυχής, μέσω του νου, στην καθημερινή μας επίγνωση. Με αυτόν τον τρόπο, η στοχαστική θεώρηση και η διαλογιστική στάση χιλιάδων ειλικρινών ανθρώπων που προσπαθούν να βρουν μια λύση στα προβλήματα της ανθρωπότητας με όρους ορθών ανθρώπινων σχέσεων, μπορούν να σφυρηλατήσουν έναν υποκειμενικό δεσμό ανάμεσα στην ανθρωπότητα και την πνευματική της πηγή.

Κάθε ενότητα μελέτης περιλαμβάνει έναν προτεινόμενο διαλογισμό, με μια συνοδευτική «σπερματική σκέψη». Εάν αυτή η σκέψη εξεταστεί σε σχέση με το υλικό που μελετάται και μεταφερθεί στον καθημερινό διαλογισμό, μπορεί να βλαστήσει, να αναπτυχθεί και να ανθίσει με δημιουργικές ιδέες.

Δύο βασικές προϋποθέσεις
Οι δύο βασικές προϋποθέσεις είναι: μια στάση καλής θέλησης προς όλους (μια ανοιχτή καρδιά) και ένας ανοιχτός νους. Η εκτίμηση και η έκφραση αυτών των προβλημάτων θα πρέπει να προσεγγίζεται με πνεύμα καλής θέλησης. Τα μαθήματα χρησιμοποιούνται από ανθρώπους πολλών διαφορετικών φυλών, εθνών και θρησκειών και, ως αποτέλεσμα, οι στάσεις απέναντι στα προβλήματα που μελετώνται αναμένεται να είναι πολύ διαφορετικές. Αυτές οι διαφορές έχουν ύψιστη αξία όσον αφορά την επίδραση της εργασίας μας στην ανθρώπινη συνείδηση. Καθένας θα έχει την δική του άποψη, ευθύνη μας όμως είναι να διασφαλίσουμε ότι η άποψή μας θα βασίζεται σε στοχαστική εξέταση και δεν θα είναι αποτέλεσμα προκατάληψης ή μιας γενικής και αόριστης αποδοχής των πραγμάτων ως έχουν. Κανείς από εμάς δεν έχει το δικαίωμα να πιστεύει ότι μόνο οι δικές του ιδέες είναι σωστές. Σκοπός του καθενός μας είναι να σκέπτεται για λογαριασμό του και να εξετάζει τα προβλήματα με νοημοσύνη και διαισθητική άποψη. Τότε θα είμαστε σε θέση να δια-τυπώσουμε τις δικές μας ιδέες σχετικά με: 

1. Τις αιτίες που υπόκεινται στα προβλήματα.
2. Τα πιθανά βήματα για την επίλυσή τους.
3. Ποιά μπορεί να είναι η ατομική ευθύνη κάποιου σε σχέση με τα προβλήματα.

Στόχος δεν είναι η εκπόνηση ολοκληρωμένων λύσεων, διότι το έργο αυτό υπερ-βαίνει οποιοδήποτε άτομο και ταιριάζει καλύτερα σε όσους εργάζονται σε κάποιον συγκεκριμένο τομέα. Ωστόσο, ο καθένας μας μπορεί να καταλήξει σε μια σαφέστερη κατανόηση των ενεργειών του παρελθόντος, των σημερινών συνθηκών και των μελλοντικών δυνατοτήτων. Μπορούμε να βρούμε τις σχολές σκέψης που μας φαίνονται πιο εποικοδομητικές και πρακτικές και να περάσουμε στην εκπαίδευση του εαυτού μας, ώστε να αναλάβουμε μια νέα πνευματική προσπάθεια. Αυτό μπορεί να μην είναι εύκολο να γίνει, καθότι απαιτεί θυσία και προθυμία για αναδιοργάνωση του χρόνου μας. Όμως η ορθή δράση κατ’ αυτόν τον τρόπο θα φέρει μια αυξανόμενη συμπόνια και μια βαθύτερη κατανόηση των δυσχερειών που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι σε ολόκληρο τον κόσμο.

Η σειρά των μαθημάτων έχει σχεδιαστεί με την ελπίδα ότι θα οδηγήσει σε δύο σημαντικά αποτελέσματα:
•     Θα μας βοηθήσει να βρούμε το κατάλληλο πεδίο υπηρεσίας στον κόσμο (εάν δεν το έχουμε ήδη κάνει).
•     Θα συμβάλει στη δημιουργία μιας «σκεπτομορφής λύσης» στην ανθρώπινη συνείδηση, η οποία θα προωθήσει την επίτευξη ορθών ανθρώπινων σχέσεων. Η σαφήνεια στη σκέψη, υποκινούμενη από καλή θέληση, οπωσδήποτε θα βοηθήσει στην κάθαρση της συναισθηματικής και νοητικής ατμόσφαιρας μέσα στην οποία δημιουργούνται αυτά τα δύσκολα θέματα.

Εάν οι ιδιότητες της αγάπης και της ενότητας –η ουσία των ορθών ανθρώπινων σχέσεων– πρόκειται να ρυθμίσουν τις παγκόσμιες υποθέσεις, χρειάζονται νέοι τρόποι σκέψης και νέο όραμα. Η ορθή νοοτροπία των ανθρώπων καλής θέλησης σε αυτά τα κρίσιμα προβλήματα δημιουργεί ένα δυναμικό, μαγνητικό, διεισδυτικό σώμα σκέψης, το οποίο επηρεάζει δυναμικά τις καρδιές και τις διάνοιες των ανθρώπων παντού στον κόσμο.

Το φως αυτής της περιεκτικής άποψης φανερώνει την κρίση των λανθασμένων συμπεριφορών και εσφαλμένων αξιών που κρύβονται στην καρδιά κάθε προβλήματος. Η χωριστικότητα, η ιδιοτέλεια και ο υλισμός αποτελούν τις θεμελιώδεις αιτίες των στρεβλώσεων στις ανθρώπινες σχέσεις, που εκδηλώνονται ως φτώχεια, ανταγωνισμός εξοπλισμών, ρατσισμός και πολλές άλλες από τις κρίσιμες κοινωνικές μας ασθένειες. Η απελευθέρωση του ανθρώπινου πνεύματος εξαρτάται από την ανάδυση δύο κεντρικών αναγνωρίσεων: της Μίας ανθρωπότητας, του Ενός κόσμου και της Μίας ζωής, καθώς και της εγγενούς αξίας και μοναδικότητας του κάθε άνθρωπου ατομικά. Εξαρτάται επίσης από τις αξίες που αναγνωρίζονται σήμερα και διαμορφώνουν την ανθρώπινη συνείδηση – καλή θέληση, δικαιοσύνη, ορθές ελευθερίες για όλους, ορθή ευθύνη του καθενός για όλους, ορθός μερισμός και συνεργασία, ορθές διεθνείς σχέσεις. Όλοι μας, είμαστε υπεύθυνοι για τη δημιουργία παγκόσμιων συνθηκών δικαιοσύνης, ενότητας και ειρήνης. 

Μεγάλο μέρος της ομορφιάς της σημερινής ανθρωπότητας έγκειται στο έργο των πολλών χιλιάδων ΜΚΟ, των Ηνωμένων Εθνών και των οργανισμών τους, καθώς και σ’ ένα πλήθος από δυναμικές εκστρατείες για κάποιο θέμα. Συνολικά, δείχνουν μια ανθρωπότητα που αναπτύσσεται και εκφράζει δυναμικά τη ζωή της Ψυχής. Πολλοί άνθρωποι βρίσκουν πραγματικές ευκαιρίες υπηρεσίας, συμμετέχοντας ή με οποιοδήποτε άλλο τρόπο υποστηρίζοντας κάποιο απ’ όλα αυτά. Και ενώ δεν έχει ο καθένας τέτοιου είδους ευκαιρίες, όλοι μπορούν να βοηθήσουν στην διαύγαση της νοητικής ατμόσφαιρας με βαθύ στοχασμό πάνω σ’ αυτά τα ζητήματα. Διότι κάθε άνθρωπος καλής θέλησης καλείται σήμερα, ατομικά, να γίνει ένας πιο συμπονετικός και νοήμων ενεργός πολίτης στον εξωτερικό κόσμο ΚΑΙ να αναπτύξει μια εσωτερική ζωή εστιασμένη στον νου και την ψυχή.

Είναι πολύ εύκολο να εστιάζουμε τη σκέψη μας στον εξωτερικό κόσμο των αποτελεσμάτων, αλλά η πραγματική πρόκληση για εμάς τώρα είναι να κοιτάξουμε τις κρίσεις που έχει υλοποιήσει η ανθρωπότητα και τις οποίες πρέπει να αντιμετωπίσει από την άποψη ενός απαθούς και αποσπασμένου ομίλου, που είναι γνωστός ως οι Εκπαιδευμένοι Παρατηρητές, και θεωρείται ως ένας από τους δέκα σπερματικούς ομίλους μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο του Νέου Ομίλου Εξυπηρετητών του Κόσμου.* Όταν αυτό συνδυαστεί με την προσπάθεια να έρθουμε σε επαφή με τις Θείες Ιδέες του σχεδίου για την πνευματική εξέλιξη, όπως είναι αντιληπτό στον νου εκείνων των μεγάλων πνευματικών εργατών που είναι γνωστοί με πολλά ονόματα –η Κοινότητα των Αγίων, οι Ρίσι, οι Μποντισάτβα, η πνευματική Ιεραρχία– τότε μπορούμε να βοηθήσουμε ώστε αυτές τις Ιδέες να προσλάβουν μια δυναμική, πρακτική μορφή από την οποία θα επωφεληθεί κάθε ύπαρξη.   §

*  Για το φυλλάδιο των δέκα σπερματικών ομίλων, παρακαλούμε μεταβείτε στη διεύθυνση: 
https://www.lucistrust.org/uploads/documents/GR_2019-Seeds-AW.pdf
Για το φυλλάδιο του ΝΟΕΚ, μεταβείτε στη διεύθυνση: https://www.lucistrust.org/uploads/el/worldgoodwill/GR_NGWS_-_Booklet_16_s.pdf

 

Το άμεσο πνευματικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν όλοι είναι το πρόβλημα μιας βαθμιαίας αντιστάθμισης του μίσους και η εγκαινίαση της νέας τεχνικής μιας εκγυμνασμένης, ευφάνταστης, δημιουργικής και πρακτικής καλής θέλησης.

Η καλή θέληση συνιστά την πρωταρχική απόπειρα του ανθρώπου να εκφράσει την αγάπη του Θεού. Τα αποτελέσματά της στη γη θα είναι η ειρήνη. Είναι τόσο απλή και πρακτική ώστε οι άνθρωποι αδυνατούν να εκτιμήσουν την ισχύ της ή το επιστημονικό και δυναμικό της αποτέλεσμα. Η νοοτροπία μιας οικογένειας μπορεί να τροποποιηθεί πλήρως, εφόσον κάποιο μέλος της εφαρμόζει με ειλικρίνεια την καλή θέληση. Η καλή θέληση μπορεί να προκαλέσει επανάσταση στον κόσμο, εφόσον εφαρμόζεται πραγματικά από ομάδες σε κάθε έθνος, από πολιτικά και θρησκευτικά κόμματα σε κάθε έθνος καθώς και μεταξύ των εθνών. (Προβλήματα της Ανθρωπότητας pp.6-7, adapted)

Πρέπει να δούμε τις χώρες όχι μόνο ενωμένες στην καταπολέμηση του ιού, αλλά και στην αντιμετώπιση των μακρόπνοων συνεπειών του.

Αυτό σημαίνει σχεδιασμό φορολογικών και νομισματικών πολιτικών ικανών να υποστηρίξουν την άμεση παροχή πόρων για την στήριξη των εργαζομένων και των νοικοκυριών, την παροχή ασφάλισης στον τομέα της υγείας και της ανεργίας, την κλιμάκωση της κοινωνικής προστασίας και την υποστήριξη στις επιχειρήσεις για την αποφυγή πτώχευσης και μαζικών απωλειών θέσεων εργασίας.

Εκείνο που απαιτείται είναι μια μεγάλης κλίμακας, συντονισμένη και ολοκληρωμένη πολυμερής ανταπόκριση που να ανέρχεται τουλάχιστον στο 10% του παγκόσμιου ΑΕΠ.
Αντόνιο Γκουτιέρες, Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών
 

Δεδομένων των τεράστιων επιπτώσεων και της έκτασης αυτών των προβληματικών τομέων, αποφασίσαμε να επικεντρωθούμε σε τρεις από αυτούς σε αυτό το τεύχος. Τα ακόλουθα άρθρα, σχετικά με την Ψυχολογική Ανανέωση των Εθνών, Παιδιά, Νεολαία και Εκπαίδευση και Οι Εκκλησίες και η Οργανωμένη Θρησκεία, εισάγουν αυτά τα ζητήματα από ποικίλες απόψεις και καλούν τον αναγνώστη να μελετήσει μερικές από τις βαθύτερες επιπτώσεις των τρόπων με τους οποίους σήμερα δομούμε τις κοινωνίες μας. Οι προτεραιότητες της ανθρωπότητας βρίσκονται επί του παρόντος στο προσκήνιο ως αποτέλεσμα της πανδημίας και συνειδητοποιούμε πόσο πραγματικά αλληλεξαρτόμαστε και πόση προσπάθεια και θυσία μπορεί να χρειάζονται για απλά πράγματα που συνήθως θεωρούμε δεδομένα, όπως η συγκέντρωση τροφίμων και ο εφοδιασμός των ραφιών, καθώς και η φροντίδα ασθενών, ηλικιωμένων και ευάλωτων ατόμων. Το σκεπτικό μας σε συλλογικό επίπεδο για αυτό που είναι πραγματικά σημαντικό κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου μπορεί να μας δώσει μια ανανεωμένη άποψη ως προς την αντιμετώπιση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει κάθε κοινωνία. 

 

ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΉ ΑΝΑΝΕΩΣΗ ΕΝΟΣ ΕΘΝΟΥΣ – ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΑΥΤΟ;

Το θέμα της ψυχολογικής ανανέωσης φέρνει στον νου διάφορες ενδιαφέρουσες έννοιες. Πρώτα απ ‘όλα ανανέωση: μια μετάβαση από το παλιό στο νέο ενέχει μέσα της κάποιο είδος στοιχείου χρόνου. Μπορούμε να εξετάσουμε τα παγκόσμια προβλήματα στο παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Μεγάλο μέρος της αντίληψής μας εξαρτάται από την προοπτική που έχουμε.

Για παράδειγμα το 1820, δηλαδή πριν από περίπου δύο αιώνες, το 94% του παγκόσμιου πληθυσμού ζούσε σε φτώχεια και το 84% σε ακραία φτώχεια. Μέχρι το 2015 λιγότεροι από το 10% ζούσαν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας και ο πρώτος από τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης είναι η πλήρης εξάλειψη της φτώχειας έως το 2030. Ο πέμπτος ΣΒΑ είναι η επίτευξη της ισότητας των φύλων. Πενήντα χρόνια πριν, ένας τέτοιος στόχος θα φαινόταν εξαιρετικά μακρόπνοος: στην συνάντηση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ το 1970, οι γυναίκες σύνεδροι δεν είχαν τη δυνατότητα συμμετοχής, παρά μόνο ως ακροάτριες των συζητήσεων. Σήμερα, τουλάχιστον στη Δύση, ο φεμινισμός έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στις επιχειρήσεις, την πολιτική και την κουλτούρα, παρότι η πλήρης ισότητα απέχει ακόμη αρκετά. Παρ’ όλα αυτά, οι παραδοσιακοί πολιτιστικοί και θρησκευτικοί φραγμοί σε πολλά μέρη του κόσμου παραμένουν, ενώ η εκπαίδευση των κοριτσιών έχει τεθεί ως προτεραιότητα σ’ ολόκληρο το σύστημα των Ηνωμένων Εθνών.

Στο βιβλίο Τα Προβλήματα της Ανθρωπότητας (όπου χρησιμοποιείται ο όρος «Αποκατάσταση» αντί για «Ανανέωση»), εξετάζονται διάφορα έθνη. Φυσικά, η Γερμανία και η Ιαπωνία ήταν ιδιαίτερες περιπτώσεις. Ποια είναι η σημερινή εικόνα, 75 χρόνια μετά το τέλος του Μεγάλου Πολέμου; Στο Παγκόσμιο Φόρουμ του Ολοκαυτώματος στο μνημείο του Ολοκαυτώματος Yad Vashem στην Ιερουσαλήμ, ο Frank-Walter Steinmeier – ο σημερινός πρόεδρος της Γερμανίας – είπε: «Κι εγώ, επίσης, στέκομαι μπροστά σε αυτό το μνημείο ως ανθρώπινο ον – και ως Γερμανός. ... Και υποκλίνομαι με βαθύτατη θλίψη.» Και συνέχισε: «Και αυτό πρέπει επίσης να ειπωθεί εδώ: Οι δράστες ήταν ανθρώπινα όντα. Ήταν Γερμανοί. Εκείνοι οι οποίοι δολοφόνησαν, εκείνοι οι οποίοι σχεδίασαν και βοήθησαν στις δολοφονίες, οι πολλοί που σιωπηλά συμμορφώθηκαν με την γραμμή: Ήταν Γερμανοί».

Αν θέλουμε να μεταβούμε από το παλιό στο νέο, πρέπει να αντιμετωπίσουμε το παρελθόν και να μην κρύβουμε τίποτα «κάτω από το χαλί». Και όμως, μετάβαση χωρίς προβλήματα δεν υπάρχει. Ο κ. Steinmeier είπε επίσης: «… Βεβαίως, εμείς οι Γερμανοί θυμόμαστε. Ορισμένες φορές, ωστόσο, μοιάζει να κατανοούμε το παρελθόν καλύτερα απ’ ότι το παρόν. Τα πνεύματα του κακού αναδύονται με ένα νέο προσωπείο, παρουσιάζοντας την αντισημιτική, ρατσιστική, αυταρχική νοοτροπία τους ως μια απάντηση για το μέλλον, μια νέα λύση στα προβλήματα της εποχής μας. Μακάρι να μπορούσα να ισχυριστώ ότι εμείς οι Γερμανοί διδαχτήκαμε από την ιστορία μια και για πάντα. Αλλά είναι κάτι που δεν μπορώ να πω, όταν το μίσος εξαπλώνεται».(1) Άλλα έθνη έχουν επίσης επιζητήσει ψυχολογική ανανέωση, όπως μέσω του έργου της Επιτροπής Αλήθειας και Συμφιλίωσης στη Νότια Αφρική – αν και πολύ έργο απομένει ακόμη να γίνει.

Η καθιέρωση των Ηνωμένων Εθνών και  της χάρτας τους («Εμείς οι λαοί…»), η Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και πολλά άλλα γεγονότα επιμαρτυρούν ένα πνεύμα εστιασμένο στη μία ανθρωπότητα, το οποίο κυριαρχούσε τα πρώτα χρόνια μετά τον πόλεμο. Κάθε έθνος θα μπορούσε να αντλήσει έμπνευση για τη δική του ψυχολογική ανανέωση από αυτά τα γεγονότα. Ωστόσο, σήμερα ο προϋπολογισμός που διαθέτουν τα Η.Ε. είναι φαιδρός σε σύγκριση με τα προβλήματα που υποτίθεται ότι καλείται να αντιμετωπίσει. 

Μπορεί να είναι κάπως απογοητευτικό, αλλά στις εισαγωγικές παραγράφους του βιβλίου διαβάζουμε: «Το ψυχολογικό πρόβλημα που υπάρχει έχει ένα υπόβαθρο αιώνων, το οποίο είναι έμφυτο στην ψυχή κάθε ξεχωριστού έθνους και το οποίο καθορίζει σημαντικά τις διάνοιες του συνόλου του λαού του σήμερα. Εδώ έγκειται η μεγάλη δυσκολία μας και αυτή δεν θα υποχωρήσει εύκολα με οποιαδήποτε επιδίωξη ή οποιαδήποτε πνευματική προσπάθεια, είτε διεξάγεται από τις οργανωμένες εκκλησίες… είτε από πνευματικά σκεπτόμενους ομίλους και άτομα».(2)

Μας λέγεται ότι ένα έθνος είναι κάτι περισσότερο από μια συλλογή ανθρώπων μέσα σε μια γεωγραφική περιοχή: αποτελεί αυτό καθαυτό μια έμψυχη οντότητα. Μπορεί να στρέφεται στον αλτρουισμό καθώς και στην ιδιοτέλεια, όπως κάθε άτομο. Έχει τα δικά του πλεονεκτήματα και αδυναμίες και τη δική του μοναδική συμβολή στον κόσμο των εθνών. Όταν η ψυχή ενός έθνους αρχίζει να κυριαρχεί, αυτό θα στραφεί αυτόματα προς την Μία ανθρωπότητα, ενώ όταν κυριαρχεί η προσωπικότητα ενός έθνους, αυτό θα είναι επικεντρωμένο κυρίως στον εαυτό του.

Πώς προβλέπεται το μέλλον; Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτιέρες, χρησιμοποίησε την ετήσια ομιλία του για την Κατάσταση του Κόσμου στη Γενική Συνέλευση τον Φεβρουάριο, για να σκιαγραφήσει τις προτεραιότητές του για το 2020.(3) Τόνισε τέσσερις απειλές που θα επιδεινωθούν στον 21ο αιώνα:

  1. Αυξανόμενες γεωστρατηγικές εντάσεις και μαζική βία σε εύθραυστα κράτη, δημιουργώντας μια άνευ προηγουμένου προσφυγική κρίση.
  2. Την κλιματική καταστροφή.
  3. Αυξανόμενη δυσπιστία στους παγκόσμιους, περιφερειακούς και εθνικούς κυβερνητικούς θεσμούς.
  4. Την σκοτεινή πλευρά του ψηφιακού κόσμου.

Οι υποκείμενες αιτίες των σημείων 1 και 3 μπορούν εύκολα να εντοπιστούν στο βιβλίο. Ωστόσο τα προβλήματα 2 και 4 δεν υπήρχαν την εποχή που γράφτηκε το βιβλίο Προβλήματα της Ανθρωπότητας. Η κλιματική αλλαγή μπορεί να σχετίζεται με τον τρόπο με τον οποίο διαχειριζόμαστε τους πόρους της Γης. Και υπάρχει πραγματικός λόγος για προσοχή, όπως θα δείξει μια ματιά στο «Earth Overshoot Day» (4). Αυτή η ημέρα συμβολίζει το σημείο, όπου η ανθρωπότητα θα έχει καταναλώσει από τους πόρους της Γης τόσους όσοι ισοδυναμούν με την παραγωγή ενός έτους. Με την πάροδο των ετών εκείνη η ημέρα φτάνει ολοένα και νωρίτερα. Παρ’ όλα αυτά, οι ρίζες της κλιματικής αλλαγής και η σκοτεινή πλευρά του ψηφιακού κόσμου υπήρχαν ήδη στις αχαλίνωτες και εσφαλμένα κατευθυνόμενες επιθυμίες και σκέψεις που υπόκεινται αυτών των θεμάτων.

Ο ψηφιακός κόσμος, δηλαδή το Διαδίκτυο και η τεχνητή νοημοσύνη – όπως και πολλά άλλα πράγματα – μπορούν να χρησιμοποιηθούν θετικά όσο και αρνητικά. Οι ειδήσεις και οι ψευδείς ειδήσεις (fake news) είναι συχνά δύσκολο να διαχωριστούν μεταξύ τους. Τα κοινωνικά μέσα έχουν σπάσει πολλούς φραγμούς και συνεχώς αναδιαμορφώνουν το τοπίο σκέψης και επιρροής των μέσων ενημέρωσης. Η εποχή των δημαγωγών δεν έχει παρέλθει ακόμη και λίγοι άνθρωποι σκέπτονται πραγματικά για λογαριασμό τους. Το κλειδί εδώ είναι η ανύψωση της συνείδησης μέσω εκπαίδευσης – ένας από τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών.

Η ψυχολογική ανανέωση ενός έθνους ή ο μετασχηματισμός της κοινωνίας μας, δεν είναι κάτι αφηρημένο ή ανεξάρτητο από τον καθένα μας. Αυτό συνοψίζεται ωραία από τον Κρισναμούρτι, όταν έλεγε:

Δεν είναι μια επανάσταση μέσα μας ως άτομα αυτό για το οποίο μιλάμε – ένα ζήτημα διάσωσης της μικρής ψυχής του καθενός μας – αλλά μια επανάσταση μέσα στον εαυτό μας ως ανθρώπων που σχετίζονται πλήρως με κάθε άλλο ανθρώπινο ον.

Μπορούμε συνειδητά να διαχωριστούμε σε ασήμαντες, μικρές ατομικότητες, αλλά βαθιά, ασυνείδητα, είμαστε η κληρονομημένη ανθρώπινη εμπειρία όλων των εποχών, και οι απλές επιφανειακές αλλαγές σε οικονομικό ή κοινωνικό επίπεδο, αν και μπορεί να προσφέρουν λίγη περισσότερη άνεση και ευκολία, δεν είναι παραγωγικές για μια νέα κοινωνία.

Μας ενδιαφέρει όχι μόνο ο μετασχηματισμός της συνολικής φύσης του ανθρώπου αλλά και η δημιουργία μιας διαφορετικής κοινωνίας, μιας καλής κοινωνίας, και μια καλή κοινωνία δεν είναι δυνατή, εάν δεν υπάρχουν καλοί άνθρωποι.(5)   §

1. Ομιλία του Frank-Walter Steinmeier στο Παγκόσμιο Φόρουμ του Ολοκαυτώματος στο Μνημείο του Ολοκαυτώματος Yad Vashem της Ιερουσαλήμ, bit.ly/steinmeierq
2. Αλίκη Μπέιλη, Τα Προβλήματα της Ανθρωπότητας, 3η έκδοση, 1964, σελ. 8-9
3. bit.ly/SGremarks
4. overshootday.org
5. J. Krishnamurti, Saanen, Ελβετία, 18 Ιουλίου 1965; bit.ly/Krishnaq

Το αίτιο της ανθρώπινης δυσπραγίας … οφείλεται στο γεγονός ότι καθένας παίρνει χωρίς να δίνει, αποδέχεται χωρίς να συμμερίζεται και αρπάζει χωρίς να διανέμει…

Η ανθρωπότητα ποτέ δεν έζησε πραγματικά σύμφωνα με τη διδασκαλία που της δόθηκε. Η πνευματική εντύπωση την οποία μετέδωσαν o Χριστός, ο Κρίσνα ή ο Βούδας (και διέδωσαν στις μάζες οι μαθητές Τους), δεν εκφράσθηκε ακόμη όπως αναμενόταν. Οι άνθρωποι δεν ανταποκρίνονται στα όσα ήδη γνωρίζουν· αδυνατούν να πραγματώσουν την πληροφόρησή τους· βραχυκυκλώνουν το φως· δεν αυτοπειθαρχούνται· εκείνο που τους ελέγχει είναι η άπληστη επιθυμία και η άνομη φιλοδοξία κι όχι η εσώτερη γνώση. Θέτοντάς το επιστημονικά κι από μια εσωτερική σκοπιά, η πνευματική εντύπωση έχει διακοπεί και η θεία κυκλοφοριακή ροή παρεμποδίζεται. Το χρέος των μαθητών του κόσμου είναι να αποκαταστήσουν αυτή τη ροή και να θέσουν τέρμα στις παρεμβολές. Αυτό είναι το κύριο πρόβλημα ενώπιον των πνευματικών ανθρώπων αυτή την εποχή.
(Τα Προβλήματα της Ανθρωπότητας σελ.7, προσαρμοσμένο )

Τον Σεπτέμβριο του 2015, στα Ηνωμένα Έθνη, μετά από χρόνια διαπραγματεύσεων συμφωνήθηκε ότι όλα τα έθνη θα εργαστούν ατομικά και συλλογικά για την επίτευξη δεκαεπτά Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs - ΣΒΑ) έως το 2030. Αυτοί οι Στόχοι αφορούν όλους μας. Έχουν τη δυνατότητα να καταστούν ένα εστιακό σημείο για τις δυνάμεις της καλής θέλησης σε κάθε τομέα της κοινωνίας και θα μπορούσαν να αποτελέσουν το όχημα για να ξεσηκώσουν κύματα δράσεων σε κάθε κοινωνία και σε κάθε χώρα. Όλοι πρέπει να είναι πληροφορημέενοι σχετικά με τους Στόχους. www.globalgoals.org

Η Παγκόσμια Καλή Θέληση υποστηρίζει τους ΣΒΑ. Κατεβάστε ένα PDF στο bit.ly/WG-SDGS

 

ΠΑΙΔΙΑ, ΝΕΟΛΑΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 

Η ανθρωπότητα φαίνεται να βρίσκεται αυτήν την περίοδο σε έναν κύκλο βαθιάς, πνευματικής κρίσης. Συνήθειες σκέψης και προσδοκίες που προκύπτουν από προηγούμενες ταυτίσεις έρχονται σε σύγκρουση με τις ανάγκες και τις προκλήσεις του παρόντος, ιδιαίτερα καθώς αυτές οι ανάγκες γίνονται όλο και περισσότερο αντιληπτές από την εξυψωμένη οπτική της ολότητας και της αλληλεξάρτησης.

Μια αντίδραση απέναντι σε αυτό είναι απόγνωση. Ωστόσο, η εξέλιξη των ειδών συμπυκνώνεται μέσα από την ανταπόκριση μας στις κρίσεις που προκαλούν τα προβλήματα της ανθρωπότητας. Οι κρίσεις διαδραματίζουν έναν καίριο ρόλο στην εξέλιξη. Τα άτομα και οι ομάδες δοκιμάζονται, ώστε να βρουν δύναμη σκοπού, καθαρότητα κινήτρων και προθυμία για πρακτικό έργο, προκειμένου να οδηγήσουν σε υλοποίηση ενοράσεις του μελλοντικού πεπρωμένου. Όσο μεγαλύτερη είναι η επίγνωσή μας για τα προβλήματα, καθώς και για τα πνευματικά, ψυχολογικά και διαρθρωτικά ζητήματα που προκαλούν, τόσο περισσότερο ενδέχεται να επιλέγουμε τρόπους ζωής που επιζητούν την επίλυση αυτών των προβλημάτων.

Σε μια πρόσφατη συγκέντρωση εκατοντάδων εκπαιδευτικών στα Ηνωμένα Έθνη, ο Ramu Damodaran, Υπεύθυνος της Πρωτοβουλίας Academic Impact των Ηνωμένων Εθνών, αναφέρθηκε σ’ έναν στίχο του Μπομπ Ντύλαν: «Μην προσπαθήσετε να αλλάξετε αυτό που δεν μπορείτε να καταλάβετε». Η ομιλία του ήταν σχετικά με τον θυμό μεταξύ μαθητών και δασκάλων στα σχολεία και τα κολέγια σήμερα. Ο θυμός αυτός είναι συναισθηματικός και αντιδραστικός, ενώ συχνά στερείται «κατανόησης ως προς την ουσία του ζητήματος». Η Εκπαίδευση για την Ειρήνη, όπως σχολίασε ένας άλλος ομιλητής, θεωρείται όλο και περισσότερο ως μια μετασχηματιστική προσέγγιση στην εκπαίδευση, που αντιμετωπίζει το θέμα προετοιμάζοντας τους μαθητές με την κατανόηση και τις δεξιότητες που απαιτούνται «για να δομήσουν έναν πιο ειρηνικό και καλύτερο κόσμο».

Ο τρόπος με τον οποίο προετοιμάζονται τα έθνη και οι κουλτούρες μας για την Υδροχοϊκή Εποχή της αλληλεξάρτησης μπορεί να ιδωθεί πιο ξεκάθαρα από το πώς εκπαιδεύουμε τα παιδιά και τους νέους – όχι μόνο στην επίσημη εκπαίδευση αλλά σε όλες τις πτυχές της ζωής: οικογένειες, γειτονιές, μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ταινίες, μουσική και ούτω καθεξής. 

Ακόμη και στις καλύτερες των περιπτώσεων, η πορεία προς την ενηλικίωση είναι εξαιρετικά τραχεία, αλλά ως βήμα απαραίτητη για την ανάδυση της ατομικότητας. Ωστόσο σ’ αυτούς τους χαοτικούς καιρούς, το άγχος φτάνει στα ύψη, όπως αποδεικνύεται από τις ραγδαίες αυξήσεις των ποσοστών αυτοκτονίας στη νεολαία (η δεύτερη κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως στις ηλικίες των 15-29 ετών σύμφωνα με τον ΠΟΥ), ενώ τα ξεσπάσματα οργής και οι καταστροφικές και εθιστικές συμπεριφορές βρίσκονται σε ανησυχητικά επίπεδα. Η ίδια η γονική μέριμνα (η πεμπτουσία της εκπαιδευτικής διαδικασίας) δεν ήταν ποτέ περισσότερο δυσχερής και απαιτητική από ό,τι στον σημερινό κόσμο. 

Τρία βασικά ζητήματα βρίσκονται στην καρδιά του προβλήματος:

  1. Πώς να παρέχουμε κατάλληλα μαθησιακά περιβάλλοντα σε κάθε μέρος του κόσμου, ώστε οι νέοι να αισθάνονται ασφαλείς και υπολογίσιμοι, ενώ παράλληλα θα αναπτύσσουν τις δεξιότητες που χρειάζονται, για να επιβιώσουν και να διαπρέψουν στον κόσμο.
  2. Πώς να διασφαλιστεί ότι οι επίσημες και άτυπες προσεγγίσεις στην εκπαίδευση αναπτύσσουν τις μοναδικές ποιότητες εκάστου μαθητή, ενισχύοντας την νοήμονα δημιουργικότητα, την ευελιξία σκέψης, το πνεύμα συνεργασίας και την ικανότητα να διακρίνει ανάμεσα στο επιμέρους και το σύνολο.
  3. Πώς να περιλάβουμε μια οικουμενική πνευματική διάσταση σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης. Αυτό είναι ένα ουσιαστικό προαπαιτούμενο για την ανάπτυξη υπεύθυνων και ενδιαφερόμενων ενεργών πολιτών, οι οποίοι θα δεσμεύονται να προάγουν τις ορθές σχέσεις στον εαυτό τους, στην κοινότητα και σ’ όλο τον κόσμο.

Είναι σημαντικό να μην υποτιμηθεί ή υποβαθμιστεί η έκταση του προβλήματος. Υπάρχουν ενδείξεις ότι η παγκόσμια μέριμνα και οι δράσεις για τα δικαιώματα και την ευημερία των παιδιών αυξάνονται. Αυτό είναι πιο έκδηλο στην έκφραση υποστήριξης των κυβερνήσεων για την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Παιδιού και στην ευρεία κινητοποίηση για την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης έως το 2030. 

Ο υπ’ αριθμόν 4 ΣΒΑ υπογραμμίζει την καίρια στόχευση για επίτευξη καθολικής πρόσβασης σε ποιοτική εκπαίδευση και μάθηση έως το 2030. Υπάρχουν πολλά σημαντικά προγράμματα που υποστηρίζονται από τα Η.Ε., εκδηλώσεις στρατηγικού σχεδιασμού και παγκόσμιες χρηματοδοτικές πρωτοβουλίες για την προώθηση αυτού του στόχου. Το πρόβλημα είναι ότι, ακόμη και με όλες αυτές τις προσπάθειες, η UNESCO εκτιμά ότι «περισσότεροι από 220 εκατομμύρια νέοι θα εξακολουθήσουν να είναι εκτός σχολείου το 2030 και μόνο έξι στους δέκα νέους θα ολοκληρώσουν τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση».

Ανάμεσα σε όλα τα πιεστικά ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι λαοί του κόσμου και οι κυβερνήσεις τους, εξακολουθεί να υπάρχει έλλειψη εστίασης στη βασική ανάγκη παροχής ποιοτικής εκπαίδευσης σε κάθε παιδί και νέο. Η ετήσια έκθεση της UNICEF για την Κατάσταση των Παιδιών του Κόσμου παρέχει μια σαφή εικόνα του προβλήματος – αλλά το κάνει παράλληλα με την απόδειξη της αυξανόμενης ανταπόκρισης της ανθρωπότητας, επισημαίνοντας λειτουργικές «βέλτιστες πρακτικές» και πρότυπα προγράμματα που μπορούν να προσαρμοστούν και να αναπαραχθούν από εκπαιδευτικούς σε παγκόσμια κλίμακα.

Τα καλά νέα είναι ότι τώρα πλέον υπάρχει ένα τεράστιο φάσμα εμπεριστατωμένων μοντέλων που προέρχονται από διαφορετικές κουλτούρες και οικονομικά περιβάλλοντα, πρωτοποριακή εκπαίδευση υψηλής στάθμης, ορισμένες φορές μέσα σε ένα παγκόσμιο πνευματικό πλαίσιο. Ως αποτέλεσμα, λειτουργεί σήμερα ένα όλο και μεγαλύτερο σώμα έμπειρων και εμπνευσμένων εκπαιδευτικών, που εργάζονται στο πνεύμα του εξελικτικού Σχεδίου, πειραματίζονται και προσαρμόζουν προγράμματα στις ανάγκες των νέων τους οποίους υπηρετούν. Όλοι θα έχουμε κάποια εμπειρία από αυτούς τους εμπνευσμένους εκπαιδευτικούς μέσα από τις τοπικές μας κοινότητες, αλλά αξίζει να επισημάνουμε τη σημαντική παγκόσμια εξάπλωση των σχολείων Waldorf. Βασισμένα στις διδασκαλίες της προαιώνιας σοφίας από τον Ρούντολφ Στάινερ, αντιπροσωπεύουν σήμερα το μεγαλύτερο ανεξάρτητο σχολικό κίνημα στον κόσμο, με σχολεία και νηπιαγωγεία σε 80 χώρες. Τα σχολεία Μοντεσόρι, τα οποία εστιάζουν σε μια  επικεντρωμένη στο παιδί εκπαιδευτική προσέγγιση, συχνά με ένα πνευματικό και θρησκευτικό στοιχείο, έχουν επίσης επεκταθεί ευρέως σε όλο τον κόσμο.

Ωστόσο, αυτά τα εξειδικευμένα πρωτοποριακά σχολεία, και άλλα παρεμφερή, αποτελούν απλά ένα μέτρο των ισχυρών δυνάμεων της καλής θέλησης, που κερδίζει έδαφος τις τελευταίες δεκαετίες. Υπάρχει ένα τεράστιο δίκτυο από εκπαιδευτικούς και ιδρύματα που εργάζονται σε τομείς όπως η εκπαίδευση για την ειρήνη, η εκπαίδευση για την παγκόσμια ιθαγένεια και η εκπαίδευση των αξιών. Ίσως ο κύριος τομέας που απαιτεί την εστίαση του ενδιαφέροντος είναι η κατάρτιση των εκπαιδευτικών. Ένα παράδειγμα αυτού που μπορεί να γίνει είναι η Συνεργασία για την Πνευματικότητα στην Εκπαίδευση, που εδρεύει στο Columbia University Teachers College στη Νέα Υόρκη. Ένας μεγάλος όγκος έρευνας, δημοσιεύσεων, κατάρτισης και συνεδρίων είναι στην διάθεση του μεγάλου σώματος των εκπαιδευτικών και των εκπαιδευόμενων δασκάλων και καθηγητών που αναπτύσσουν μια ολιστική προσέγγιση του παιδιού. Μια πρόσφατη μελέτη της ομάδας διαπίστωσε ότι η κουλτούρα ενός σχολείου είναι εξίσου σημαντική με το πρόγραμμα σπουδών και ότι, αντίθετα από κάθε προσδοκία, σχολεία με μια επιτυχημένη «Κουλτούρα Μετασχηματισμού» ανήκαν στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα καθώς και σε περιοχές με αφθονία πόρων ή και ελλιπείς πόρους.

Πέρα από αυτό, υπάρχουν τα αμέτρητα προγράμματα που αναπτύσσουν δεξιότητες διαχείρισης συγκρούσεων και θυμού στους νέους, ομάδες ενσυνειδητότητας και διαλογισμού για νέους σε φυλακές και πανεπιστήμια, σειρές μαθημάτων τέχνης και μουσικής για την αφύπνιση των δημιουργικών και ανώτερων όψεων της ψυχής των νέων παιδιών και ένα τεράστιο κύμα ενασχόλησής τους σε παγκόσμια ζητήματα όπως η κλιματική αλλαγή, όπου οι νέοι εμβαθύνουν τις δεξιότητές τους στην υπηρεσία.
Έχουμε την τάση να θεωρούμε την εκπαίδευση ως ανάγνωση, γραφή και μαθηματικά – ακόμη όμως και αυτά τα πιο βασικά στοιχεία του τρόπου προετοιμασίας των νέων για ενηλικίωση μπορούν να προσεγγιστούν, και αυτό συμβαίνει, από μια μετασχηματιστική και πνευματική προοπτική. Σε μια εποχή με τόσο έντονη εστίαση στην επικοινωνία, η ανάγνωση παρέχει έναν τρόπο διερεύνησης ιδεών στην σιωπηλή ιδιωτικότητα της διάνοιας. Η γραφή έχει από καιρό κατανοηθεί ως ένας τρόπος ανάπτυξης και αποσαφήνισης ιδεών και τρόπων σκέψης, απαλλαγμένων από την εισβολή άλλων και τα μαθηματικά προσφέρουν μια πνευματική διάσταση, που οδηγεί στην εμβάθυνση της ευαισθητοποίησης σχετικά με την ποσότητα, την δομή, την αφαίρεση και την δημιουργική διαδικασία της μεταφοράς του αφηρημένου στην εκδήλωση.  §
 

Η εκπαίδευση έχει τρεις κύριους αντικειμενικούς σκοπούς, απ’ τη σκοπιά της ανθρώπινης ανάπτυξης:
Πρώτο,... πρέπει να κάνει [το άτομο] ένα νοήμονα πολίτη, ένα συνετό γονιό και μια ελεγχόμενη προσωπικότητα· πρέπει να τον κάνει ικανό να εκπληρώνει το ρόλο του στο έργο του κόσμου και να τον μάθει να ζει ειρηνικά, εποικοδομητικά και σε αρμονία με τους γείτονές του.
Δεύτερο, πρέπει να τον κάνει ικανό να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ των διαφόρων όψεων της δικής του νοητικής φύσης...
Οι τρεις αυτές όψεις αποτελούν το πιο σημαντικό μέρος της φύσης του:

  1. Ο κατώτερος συγκεκριμένος νους του, η συλλογιστική αρχή. Μ’ αυτή την όψη... επαγγέλλονται πως θ’ ασχοληθούν οι εκπαιδευτικές μας διαδικασίες.
  2. Εκείνος ο Υιός του Νου, που αποκαλούμε Εγώ ή Ψυχή... Μ’ αυτή επαγγέλθηκε στο παρελθόν πως θ’ ασχοληθεί η θρησκεία.
  3. Ο ανώτερος αφηρημένος νους, ο θεματοφύλακας των ιδεών και ο μεταδότης της φώτισης στον κατώτερο νου, απ’ τη στιγμή που ο κατώτερος αυτός νους βρίσκεται σ’ επικοινωνία με την ψυχή. Μ’ αυτό τον κόσμο των ιδεών επαγγέλθηκε πως θ’ ασχοληθεί η φιλοσοφία.

Θα μπορούσαμε να ονομάσουμε τις τρεις αυτές όψεις:

Ο δεκτικός νους, ο νους με τον οποίο ασχολούνται οι ψυχολόγοι.
Ο ατομικοποιημένος νους, ο Υιός του Νου.
Ο διαφωτιστικός νους, ο ανώτερος νους.

Τρίτο, το χάσμα μεταξύ του κατώτερου νου και της ψυχής πρέπει να γεφυρωθεί και αρκετά περίεργα η ανθρωπότητα πάντοτε το αναγνώριζε και μιλούσε για “επίτευξη ενότητας” ή “πραγμάτωση ενοποίησης” ή “απόκτηση ευθυγράμμισης”. Όλα αυτά είναι απόπειρες να εκφράσουμε αυτή την ενορατικά αντιληπτή αλήθειαth.

(Εκπαίδευση στη Νέα Εποχή, σσ.4-5 )

Ο καθηγητής του Στάνφορντ John Felstiner αναρωτιέται στον τίτλο του βιβλίου του, Μπορεί η Ποίηση να Σώσει τη Γη; (Can Poetry Save the Earth?) «Γιατί να στραφούμε στις απολαύσεις της ποίησης, όταν έφτασε η ώρα για μια συνολική ανταπόκριση; Η ανταπόκριση ξεκινά από άτομα και είναι τα ξεχωριστά πρόσωπα εκείνα που μιλούν για ποιήματα και τα ποιήματα για αυτά. Στον ένα μετά τον άλλο, η θέληση για δράση μπορεί να εγερθεί μέσα μας. Επειδή είμαστε εμείς αυτοί προς το οποίο η ομορφιά και τα ποιήματα τείνουν, έχουμε την ευκαιρία να αναγνωρίσουμε και να ελαφρύνουμε το αποτύπωμά μας σε έναν κόσμο όπου όλη η φύση είναι ζωτικής σημασίας».

Διαμορφωμένη με λέξεις, χρωματισμένη με εικόνες, ηχώντας στο σωστό μέτρο, η ποίηση έχει μια δύναμη ασύγκριτη. Είναι η δύναμη που μας ξεσηκώνει από την καθημερινότητα και η δύναμη που μας θυμίζει την ομορφιά που μας περιβάλλει και την ανθεκτικότητα του ανθρώπινου πνεύματος.
Audrey Azoulay, Γενική Διευθύντρια της UNESCΟ

 

ΟΙ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΚΑΙ Η ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ

Η σχέση ανάμεσα στα ανθρώπινα όντα και σε μια Θεία παρουσία έχει αναδειχτεί σε όλες τις θρησκείες και τις θρησκευτικές παραδόσεις κάθε εποχής. Οι θεσμοί, οι οργανώσεις, τα κινήματα και οι εκκλησίες έχουν επιδιώξει να καθοδηγήσουν, να κατευθύνουν και να εμπνεύσουν το θρησκευτικό πνεύμα στους οπαδούς τους. Με εξαίρεση ορισμένα φωτισμένα κινήματα και εμπνευσμένες διαθρησκευτικές πρωτοβουλίες, η καθοδήγηση και η κατεύθυνση που προσφέρουν αυτά τα θεσμικά όργανα τείνουν να κρυσταλλώνονται σε δογματική ορθοδοξία και υστερούν στην αφύπνιση της ανθρώπινης συνείδησης. Οι καθιερωμένες θρησκείες έχουν διεκδικήσει την ανωτερότητα και την αποκλειστικότητα τόσο στη θεωρία όσο και στην πρακτική, φέρνοντας μισαλλοδοξία, διχαστικότητα, αίσθηση ανωτερότητας και φανατισμό. Οι ερμηνείες της γραφής και των θεολογιών προκάλεσαν διαμάχη μεταξύ των θρησκειών. Ωστόσο, από την θετική πλευρά, όταν υπήρξε σκληρότητα, βία και μίσος στο όνομα της θρησκείας, τα τελευταία χρόνια, ηγέτες από κάθε θρησκεία συγκεντρώθηκαν για να καταδικάσουν τέτοιες καταχρήσεις. Επίσης, η σεξουαλική κακοποίηση ευάλωτων νέων από εκείνους που βρίσκονται σε θέσεις εξουσίας στις εκκλησίες προβάλλεται δημόσια, ενώ προηγουμένως είχε συγκαλυφθεί και την είχαν αποποιηθεί, με αποτέλεσμα να εφαρμόζονται νέες πολιτικές προστατευτικών μέτρων.

Στο επίκεντρο του θρησκευτικού προβλήματος βρίσκεται ο ιδεαλισμός και ο ατομικισμός της εποχής των Ιχθύων – η Εποχή της Αυθεντίας, η οποία τώρα δίνει τη θέση της στη νέα εποχή του Υδροχόου, φέρνοντας αλλαγή, προσαρμογή και κρίση, αλλά και ευκαιρίες για πρόοδο. Η Υδροχοϊκή εποχή προορίζεται να είναι μια εποχή ομαδικής υπηρεσίας και ομαδικής προσπάθειας, βασισμένη στο γεγονός ότι η ανθρωπότητα, παρ’ όλη την ποικιλομορφία της, αποτελεί ένα είδος. Η ποικιλομορφία των φυλών, πολιτισμών, πίστεων και πεποιθήσεων, όταν γίνεται σεβαστή, οδηγεί σε μια πιο περιεκτική και φωτισμένη κοσμοθεώρηση. Εάν ένας Παρατηρητής κοίταζε τον πλανήτη μας από απόσταση, σίγουρα δεν θα έβλεπε κανένα νόημα ή λόγο σε ισχυρισμούς ανωτερότητας της μιας πίστης έναντι της άλλης, επειδή η ανθρωπότητα είναι μία. Ωστόσο, υπάρχουν ενδείξεις νέας ζωής μέσω του διαθρησκευτικού διαλόγου και οι προοδευτικοί στοχαστές από κάθε θρησκεία πρωτοστατούν σε ένα νέο, παγκόσμια συνειδητό, πνευματικά ζωντανό κίνημα, το οποίο αναγνωρίζει την απόλυτη πραγματικότητα που βρίσκεται στην καρδιά κάθε ατραπού, επιδιώκοντας να μεταδώσει ένα πνεύμα ένσοφης και νοήμονος αγάπης.

Ζούμε σε μια εποχή όπου τόσο ο Ενυπάρχων Θεός όσο και ο Υπερβατικός Θεός μπορούν να αναγνωριστούν και όταν αυτό αντανακλάται στην καθημερινή ζωή, το αποτέλεσμα είναι πνευματική ζωντάνια. Η πνευματικότητα, η οποία στο παρελθόν θεωρήθηκε συνώνυμη με τη θρησκεία, περιλαμβάνει όλες τις πτυχές της ζωντανής βίωσης και όλες τις καταστάσεις επίγνωσης, διότι το πνευματικό είναι απλώς εκείνο που βρίσκεται πέρα από το σημείο του σημερινού επιτεύγματος, αντιπροσωπεύοντας ένα ανώτερο όραμα που μας ωθεί προς έναν ανώτερο στόχο. Από αυτή την άποψη, ο Παρατηρητής που αναφέρθηκε νωρίτερα σίγουρα θα ενθαρρυνόταν να σημειώσει τις αναδυόμενες ιδέες που ενέπνευσαν το κοινωνικό, κοινοτικό και ευρύτερο έργο και την λειτουργία των θρησκευτικών θεσμών. Επιπλέον, η αυξανόμενη ανησυχία της ανθρωπότητας για τη διαχείριση της πλανητικής μας κατοικίας σίγουρα αποτελεί απόδειξη μιας αναδυόμενης πνευματικότητας που ενδέχεται να υπάρχει στις θρησκείες, αν και δεν περιορίζεται αποκλειστικά σε αυτές. Για να μην παραβλέψουμε την ουσιαστική πνευματικότητα όλου του επιστημονικού έργου, που υποκινείται από αγάπη προς την ανθρωπότητα και την ευημερία της. Ενώ η συμβατική επιστήμη μπορεί να αρνείται την ύπαρξη ενός Θείου Σχεδίου ή της Θειότητας, λόγω της φαινομενικής έλλειψης αντικειμενικής τεκμηρίωσης, σε επίπεδο πράξης οι επιστήμονες που εργάζονται για να κάνουν τον κόσμο ένα καλύτερο τόπο, εκπληρώνουν μια πνευματική λειτουργία, ανεξάρτητα από την ορολογία που χρησιμοποιείται για την περιγραφή ενός τέτοιου έργου.

Στο επίκεντρο του θρησκευτικού προβλήματος βρίσκεται ο ιδεαλισμός και ο ατομικισμός της εποχής των Ιχθύων – η Εποχή της Αυθεντίας, η οποία τώρα δίνει τη θέση της στη νέα εποχή του Υδροχόου, φέρνοντας αλλαγή, προσαρμογή και κρίση, αλλά και ευκαιρίες για πρόοδο.

 

Τα κείμενα της Αλίκης Μπέιλη αναφέρονται σε μια Νέα Παγκόσμια Θρησκεία, κατάλληλη για την εποχή του Υδροχόου. Αυτό το έργο συμπονετικής σύνθεσης δίνει έμφαση στην ενότητα και την συντροφικότητα του πνεύματος και βασίζεται στις κοινές πνευματικές αξίες και αρχές που εδρεύουν στην καρδιά όλων των αληθινών θρησκευτικών πίστεων και θεσμών. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι καλής θέλησης σε όλο τον κόσμο που επιδιώκουν να εφαρμόσουν αυτές τις αξίες και αρχές στην καθημερινή ζωή προκειμένου να θεραπεύσουν τις διαιρέσεις και την χωριστικότητα, όπως είναι, για παράδειγμα, το έργο του Παγκόσμιου Συνεδρίου των Πίστεων (worldfaiths.org), το Κοινοβούλιο των Θρησκειών του Κόσμου (Parliamentofreligions.org), το Δίκτυο των Θρησκειών για την Ειρήνη (rfp.org), η Παγκόσμια Εβδομάδα Διαθρησκευτικής Αρμονίας (worldinterfaithharmonyweek.com) και πολλά άλλα. Σε αυτό το έργο ενότητας και συντροφικότητας είναι απαραίτητες ορισμένες βασικές αρχές για την προστασία από τους κινδύνους του φανατισμού:

  • Η απλότητα, που είναι αναγκαία για να ξεπεραστεί η πολυπλοκότητα του κόσμου της μορφής – τα οικοδομήματα, τα έργα τέχνης, οι θησαυροί, οι ενδυμασίες και τα πολύτιμα σκεύη των επίσημα αναγνωρισμένων εκκλησιών, τα οποία αποσπούν την προσοχή από το μήνυμα της αγάπης, της συμπόνιας και ανοχής για όλα τα όντα.
  • Η γνώση και η πληροφορία συνεχίζουν να διευρύνουν τον ανθρώπινο νου, φέρνοντας νέες καινοτόμες ιδέες, αλλά ένα επιπλέον συστατικό είναι απαραίτητο προκειμένου να επιτευχθούν ορθές σχέσεις. Αυτό είναι η πνευματική ταπεινότητα, η οποία μπορεί να γίνει αντιληπτή ως η ικανότητα κατανόησης τόσο της θέσης του ατόμου όσο και της ανθρωπότητας στον κόσμο. Αφορά μια προσαρμοσμένη αίσθηση ορθής αναλογίας που επιτρέπει στους ανθρώπους να αναγνωρίσουν ότι η αλήθεια δεν είναι άκαμπτη αλλά διαρκώς εξελισσόμενη, ιδιαίτερα μέσω της στοχαστικής σκέψης, του διαλογισμού και του επωαστικού στοχασμού.
  • Η πρακτική της αβλάβειας στην ομιλία, τη σκέψη και τη δράση – μια θετική αβλάβεια που δεν απορρίπτει τη λήψη σταθερής και αποφασιστικής δράσης.
  • Η καλλιέργεια της ορθής σκέψης: καθημερινά ορισμένες αρνητικές γραμμές σκέψης μπορούν να αντισταθμιστούν, επιτρέποντας την είσοδο σε νέες και φρέσκες ιδέες που βασίζονται σε αιώνιες πνευματικές αξίες και αρχές.
  • Εάν ο νους είναι ανοικτός και δεκτικός σε νέες νοοτροπίες και ρεύματα σκέψης, μπορεί να αποφευχθεί η κρυσταλλωμένη σκέψη.

Τέλος, οι παγκόσμιες θρησκείες και τα δόγματα λειτουργούν ως παράγοντες του Θείου Σχεδίου, όπως περιγράφεται στα κείμενα της Αλίκης Μπέιλη. Ενώ το Σχέδιο μπορεί μέχρι τώρα να γίνει μόνον αμυδρά αισθητό, περιγράφεται ως «… ένα [σχέδιο] εξελικτικής ανάπτυξης και εκπαιδευτικής προόδου προς έναν νοήμονα πνευματικό στόχο».(1) Επιπλέον, η «πραγματοποίηση των οικουμενικών ιδεών του Σχεδίου λαμβάνει χώρα καθώς η ανθρωπότητα ανταποκρίνεται σε ανώτερες εντυπώσεις της ολότητας και της ιερότητας της ζωής και προσπαθεί με νοήμονα τρόπο να ενσωματώσει αυτές τις ιδέες σε κάθε τομέα σκέψης, δράσης και σχέσης…

Υπάρχει σήμερα μια αυξανόμενη ενορατική ανταπόκριση στις ιδέες και τις αρχές του Σχεδίου, ως ενός ζωντανού, οικουμενικού πεδίου ιδεών και αρχών. Ταυτόχρονα, υπάρχει μια φυσική αφύπνιση της θέλησης να υπηρετηθεί αυτό το όραμα και να συμμετάσχουμε στο Μεγάλο Έργο της οικοδόμησης, με την πάροδο του χρόνου, ενός πολιτισμού ολότητας και ορθών σχέσεων».(2)   §

1.   Μαθητεία στη Νέα Εποχή Τομ. I, σελ.789
2.   worldgoodwill.org/plan_wg

Σε κάθε φυλή και έθνος, σε κάθε κλίμα και τμήμα του κόσμου και στις ατέρ­μονες εκτάσεις του ίδιου του χρόνου μέχρι το ατέλειωτο παρελθόν, οι άνθρωποι έβρισκαν την Ατραπό προς το Θεό· τη διάνυαν και αποδέχονταν τις συνθήκες της, υπέμεναν τις πειθαρχίες της, στηρίζονταν με εμπιστοσύνη στις πραγματι­κότητές της, δέχονταν τις ανταμοιβές της και έβρισκαν το στόχο τους. Φτά­νοντας εκεί, «εισέρχονταν στη χαρά του Κυρίου», συμμετείχαν στα μυστήρια του βασιλείου των ουρανών, κατοικούσαν στη δόξα της θείας Παρουσίας και έπειτα επέστρεφαν στους δρόμους των ανθρώπων για να υπηρετήσουν. Η μαρ­τυρία για την ύπαρξη αυτής της Ατραπού είναι ο ανεκτίμητος θησαυρός όλων των μεγάλων θρησκειών και μάρτυρές της είναι εκείνοι που υπερέβησαν όλες τις μορφές και όλες τις θεολογίες και διείσδυσαν στον κόσμο της έννοιας τον οποίο αποκρύπτουν όλα τα σύμβολα. 

Οι αλήθειες αυτές είναι τμήμα όλων όσων έδωσε το παρελθόν στον άνθρω­πο. Είναι η αιώνια κληρονομιά μας και σε σχέση με αυτές δεν υπάρχει καμιά νέα αποκάλυψη αλλά μόνο συμμετοχή και κατανόηση. Είναι τα γεγονότα που μας παρέδωσαν οι Παγκόσμιοι Διδάσκαλοι, προσαρμοσμένα στην ανάγκη και την ικανότητά μας σε κάθε δεδομένη στιγμή. Είναι το εσώτερο πλαίσιο της Μίας Αλήθειας πάνω στην οποία έχουν δομηθεί όλες οι παγκόσμιες θεολογίες, περιλαμβανομένων των Χριστιανικών δοξασιών και δογμάτων που διαμορφώ­θηκαν γύρω από το Πρόσωπο του Χριστού και τη διδασκαλία Του.

Μια άλλη μεγάλη Προσέγγιση της θειότητας και μια ακόμη πνευματική απο­κάλυψη είναι πλέον εφικτή. Μια νέα αποκάλυψη αιωρείται πάνω στο ανθρώ­πινο γένος και Εκείνος που θα τη φέρει και θα την εφαρμόσει έλκεται σταθερά πιο κοντά μας. Τί θα φέρει στο ανθρώπινο γένος η μεγάλη αυτή προσέγγιση, δεν είναι ακόμη γνωστό. Θα μας φέρει ασφαλώς σαφή αποτελέσματα, όπως και οι προηγούμενες αποκαλύψεις και οι αποστολές Εκείνων που ήλθαν σε αντα­πόκριση των προηγούμενων αιτήσεων της ανθρωπότητας. Ένας νέος ουρανός και μια νέα γη είναι στο δρόμο τους. Τί άραγε εννοεί ο ορθόδοξος θεολόγος και κληρικός όταν χρησιμοποιεί τις λέξεις «ουρανός καινός»; Μήπως οι λέξεις αυτές υποδηλώνουν κάτι εντελώς νέο και μια νέα αντίληψη ως προς τον κό­σμο της πνευματικής πραγματικότητας; Μήπως ο Ερχόμενος μας φέρνει μια νέα αποκάλυψη για την καθαυτή φύση του Θεού; Γνωρίζουμε άραγε όλα όσα μπορούν να γίνουν γνωστά για το Θεό; Αν είναι έτσι, τότε ο Θεός είναι πολύ πεπερασμένος. Δεν είναι άραγε δυνατόν οι τωρινές μας ιδέες για το Θεό, ως Παγκόσμιος Νους, Αγάπη και Θέληση, να εμπλουτισθούν με κάποια νέα ιδέα ή ποιότητα για την οποία δεν έχουμε ακόμη κανένα όνομα ή λέξη, ούτε την πα­ραμικρή αντίληψη; Καθεμιά από τις τρεις τωρινές έννοιες της θειότητας –της Τριάδας– ήταν εντελώς νέα όταν αρχικά παρουσιάσθηκε διαδοχικά στο νου ή τη συνείδηση του ανθρώπου. …

Η νέα παγκόσμια θρησκεία θα βασίζεται στο γεγονός του Θεού και της σχέ­σης του ανθρώπου με το θείο, στο γεγονός της αθανασίας και της συνέχειας της θείας αποκάλυψης, καθώς και στο γεγονός της συνεχούς ανάδυσης Αγγελιαφό­ρων από το θείο κέντρο. Στα γεγονότα αυτά πρέπει να προστεθεί η επιβεβαιω­μένη, ενστικτώδης γνώση του ανθρώπου για την ύπαρξη της Ατραπού προς το Θεό και για την ικανότητά του να τη βαδίσει, όταν η εξελικτική διαδικασία τον φέρει στο σημείο ενός νέου προσανατολισμού στη θειότητα και στην αποδοχή του γεγονότος τόσο του Υπερβατικού όσο και του Ενυπάρχοντος Θεού σε κάθε μορφή ζωής. 
     (Η Παγκόσμια Θρησκεία στη Νέα Εποχή, σσ.10-12)

Το PDF του φυλλαδίου θα το βρείτε: https://www.lucistrust.org/uploads/el/worldgoodwill/New_World__Religion_in_greek.pdf

Όταν ξεπεράσουμε αυτήν την κρίση –το οποίο και θα κάνουμε– θα αντιμετωπίσουμε μια επιλογή.
Μπορούμε να επιστρέψουμε στον κόσμο όπως ήταν πριν ή να ασχοληθούμε αποφασιστικά με εκείνα τα θέματα που μας κάνουν όλους άσκοπα ευάλωτους στις κρίσεις.
Ο χάρτης πορείας μας είναι η ατζέντα του 2030 και οι 17 Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης...
Αυτό που χρειάζεται ο κόσμος τώρα είναι η αλληλεγγύη.

Αντόνιο Γκουτιέρες

 

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΕΠΙΚΛΗΣΗΣ

Για να οικοδομήσουμε μια πιο δίκαιη, αλληλεξαρτώμενη και στοργική παγκόσμια κοινωνία, εκείνο που χρειάζεται η ανθρωπότητα πάνω από όλα, είναι περισσότερο φως, αγάπη και πνευματική θέληση.
Την Παρασκευή 5 Ιουνίου 2020, άνθρωποι καλής θέλησης από κάθε μέρος του κόσμου και από διαφορετικό θρησκευτικό και πνευματικό υπόβαθρο, ενώνονται επικαλούμενοι αυτές τις ανώτερες ενέργειες με τη χρήση της Μεγάλης Επίκλησης. Θα συμμετάσχετε σε αυτό το θεραπευτικό έργο, συμπεριλαμβάνοντας τη Μεγάλη Επίκληση στις σκέψεις σας, τις προσευχές σας ή τους διαλογισμούς σας κατά την  Παγκόσμια Ημέρα Επίκλησης;

Η χρήση της Μεγάλης Επίκλησης είναι παγκόσμια υπηρεσία, γιατί απευθύνεται άμεσα στην σημερινή παγκόσμια ανάγκη. Χρειαζόμαστε φως για να φωτίσουμε τον δρόμο προς το μέλλον και να αποκαλύψουμε το όραμα ενός νέου πολιτισμού. Χρειαζόμαστε αγάπη για να διαφεντεύει τις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων και για να τερματιστεί η βασιλεία του μίσους και του διαχωρισμού. Χρειαζόμαστε τη δύναμη της θέλησης-για-το καλό, για να κατευθύνει την ανθρώπινη επιλογή και την λήψη αποφάσεων. Η οικουμενική χρήση της Μεγάλης Επίκλησης κατά την Παγκόσμια Ημέρα Επίκλησης φορτίζει αυτήν την ημέρα με βαθιά πνευματική σημασία, καώς δομεί έναν αγωγό μέσω του οποίου το φως, η αγάπη και η δύναμη μπορούν να φτάσουν και να ακτινοβολήσουν τις καρδιές και τις διάνοιες των ανθρώπων παντού στον κόσμο.

Συντελεστές Εικόνων

Μπροστινή σελίδα: PHOTOCREO Michal Bednarek, Shutterstock (peacedirect.org), © Ted Giffords; Wikimedia Commons (commons.wikimedia.org), KJJS, CC 2.0 Attribution Generic; UNESCO (unesco.org), CC BY-SA 3.0; Parliament of the World’s Religions (parliamentofreligions.org)

ΜΕΙΝΕΤΕ ΣΕ ΕΠΑΦΗ

Παγκόσμια Καλή Θέληση στα Κοινωνικά Δίκτυα